Tempo suspenso

Jane and Wilson Tempo suspenso

...xa, xa sei que isto non é o twitter nin o feisbú pero é que teño que sairme da personaxe [si, o horario de nadal e de nove a sete] porque a mañá foi de forges colegas [si, si, ininterrumpido..de nove a sete, só pechamos os festivos] xa dende primeira hora. Primeiro foi a musaraña que non era tal a que alegrou un chisco esta cinsenta mañá fría e de choiva continua [biblioteca bos dias, non, non vou poder, estou soa esta mañá, grazas de todos xeitos]. Pensamos que podía ser o tal Firmín pero o becho, moi ben informado dos seus dereitos e sabedor do perigo de extinción que ameaza á súa liñaxe renunciou a amosar a súa carta de identificación, [¿Zhan Peilin? ok, e cal é o nome, Peilin como a Sara Peilin? do you understand me...ben, si, de acordo Zanpeilin entón] aínda que nos amosou gustosamente un fermoso expediente de limpeza de sangue que confirmaba a súa pertenza á noble caste das ratas de biblioteca Falou do compromiso da universidade coa sociedade en xeral e cos roedores en particular e cuspía de carraxe por mor da desa moda estúpida da tinta electrónica que ía rematar por dexenerar a súa especie. [oes que non me prestaches o libro ese de Eça de Queiroz, cal, O Mandarin, xuraría que si, a ver, ahhh, perdoa, presteillo a outra persoa que acaba de vir hai un pouco, cruce de fíos, síntoo, xa está arranxado, nada oh, veña, feliz nadal] Ata abriu a boca para amosarnos unhas deformidades na súa dentamia que presentaba un aspecto como de porto uesebé que os tiña moi moi mosqueados a todos. En fin, non me resignei a cumprir o procedemento de calidade relativo a este tipo de incidencias e no canto de poñer unha mensaxe na intranet fixen o de toda a vida, chamar polo conserxe. Non sei como rematou a cousa, pero para tranquilidade do respetable direivos que aquí non houbo sangue nin berros e ninguén subido nas mesas. Podo dar fe de que o atípico usuario non sufriu maltrato físico. Agora ben, do psicolóxico non podo falar, a saber o tempo que levaba xa papando todorovs e barthes o pobriño [¿de Emerson? ¿que Emerson? ¿Lake and Palmer? xa, que non lembras o apelido, vale, procura entón por "palabra clave" a ver].

Por bruxerías

entran catro músicos mentres soa unha música intemporal e colócanse dous a dous nos extremos do escenario. Dende a primeira fila disfrutarei dun plano en contrapicado que favorecerá a catarse desta sesión de bruxería á que veño coa fe da máis crédula. Non teño un punto de vista óptimo e non distingo o debuxo do mapa por onde pasea o exégeta, xoglar, bruxo, alquimista e actor. O foco central ilumina á unica figura que vai ocupar espazo e tempo. O actor tuse. Carraspea. Traga. Comeza cos seus movementos ensaiados coma se quecese a musculatura e fala con certa dificultade. Ou parécemo a min. Cando se achega ao bordo do escenario eu afúndome un pouco na butaca. Aínda non entrei en acción e non levo ben que me ollen dende arriba. Comeza o espectáculo do verbo. De vagar vou entrando en calor a medida que desboto preocupacións externas á función. O bruxo sáese do personaxe do evanxelista misterioso ao comprobar os efectos do verbo nun público xa entregado sen remisión. Todos somos agora eivados, mortos dispostos a resucitar, samaritanas exuberantes, cegos, profetas, xudíos, fariseos, soldados e sacerdotes. O poder e a maxia da verba que engaiola e engana. E entón o bruxo, de cando en vez, para, non para coller folgos, senon para facerche unha chiscadela que non está ensaiada. Gustoume participar nesta romaría.

Lecer moche.

Vaso representando un preso, cerámica modelada e pintada.

Ethnologisches Museum, Staatliche Museeen zu Berlin. (300-600)

E moi curioso como se constrúe a historia. O de reconstruir sempre foi unha figura literaria, moi exitosa, iso si, aplicada a esta ingrata tarefa de querer saber o que pasou. Non se poden reconstruir feitos pasados coma se fosen acueductos. Independientemente de escolas e metodoloxías, as ferramentas das que botaron man os creadores do pasado case sempre foron materiais textuais. O que "está escrito" sempre gozou dun privilexio excesivo. O manido "deamo por escrito" dá conta da actualidade desta idolatría. Pero por escrito mentimos máis que do falamos e mentimos con toda a rigorosidade e autoridade que otorgan as máis fermosas fórmulas de validación documental. As lecturas e ópticas dende as que se poden ler as crónicas son tantas coma se queira pero do que ninguén debería dudar e da súa impertinencia na hora de empregalas para esa (re) creación. Non é o mesmo dicir que morreron nove que vinte millóns de indios por mor da crueldade dos conquistadores. Por exemplo. Como tampouco e o mesmo dicir que tal feito tivo lugar na segunda metade de ou contra mediados do dígase tercio, século ou milenio. Un recoñecido profesor que lembramos onte non permitía cronoloxías cun índice de erro de máis de dous anos. Así que cando leo tantas e deliciosas crónicas, que son tan boas para o lecer do espíritu sinto unha profunda desazón ao velas nos pes de páxina de tantos tratados como hai de historias universais. Desas precisamente das que gosta tanto don Rafael. Pero eu ía falar desta peza fermosísima que vos presento. Canta máis información hai no deliberado ¿no si? quen dubida do medo ollando a sinxeleza desta representación. A perfección da obra de arte, se existe, atópase nestas singulares pezas onde non se quixo máis que deixar constancia da irrefrenable propensión ao castigo. Emocióname esta peza, moito máis que as terroríficas máscaras de deuses antropófagos que fixerons mans da mesma tribo, do mesmo pobo. A fraxilidade do material contrasta cun acabado perfecto no equilibrio de formas, simetrias e volumes. Cando canso de tanto conto de Gamboas, Acostas, Freis Toribios, de las Casas, Sahagunes, Oviedos, Alvarado...ollo esta peza e sinto unha profunda sensación de ¿benestar?

[et.al]

Forges hoxe

e para comisións adhoc, e para xs que cantaron para facer currículum, e para xs que preguntan o que non saben, e para xs que teñen carné de tribuno vitalicio, e para xs que adoran a nosa señora da calidade e non saben facer unha o cun canuto, para xs fichas que só fichan no bar onde soan o nariz coa mordida de novos convenios, para xs que se autocompulsan e autororrixen, para xs que elixen aos que xs teñen que elixir perpetuando un cursus honorum de seu e de noso que celebramos na praza publica ao son de cincocentas gaitas, mentres os bos e xenerosos marchan un a un en vos de baixo custo para volver só polo nadal, para xs que non precisan saber cantonés, e para os que teñen a sorte de ter por pariente aos curacas da deputación ourensá, en fin, para todos os baltares e vilas e carides e betanzos e garcías e formosos...[et.al.]

Grazas A., para ti unha lembranza do xenio

...este vals con la boca cerrada...

...porque te quiero te quiero amor mio...

gracias por existir E.M.

fossilize

Entre a terra e o corpo hai moreas de extrañísimos seres vivos que combaten por unha fenda que lles permita abrollar e continuar o seu inconsciente ciclo autófago. Non sabe se foi algunha vez consciente da gozosa anmesia coa que sufre esta metabolización deliberada. Tampouco sabe se é a vontade ou un sentimento deficientemente fosilizado o que a obriga a transcribir para ninguén un lapso no que se volve sedimento. Se houbera algúen para preguntar non sabería dicirlle se é especie, xénero ou materia. Cre mais ben que forma parte da inconmensurabilidade, pero cicais esas formigas que entran e saen non o entendan. Diralles entón que é linguaxe, ou soño, para que poidan sintetizar a súa antimateria nos livinglabs ultrasegredos dun futuro proxecto participativo a tope no que deixarán as mesmas pegadas no baleiro que os seus ancestros.

Imaxe Ana Mendieta

Un bico Flo

Portrecista

Imaxe tomada da páxina do documental

Wilhelm Brasse, un ex-prisioneiro de Auschwitz-Birkenau, fotógrafo, sobreviviu ao horror porque foi obrigado a documentar o que se facía alí dentro e salvalo do lume só por uns segundos no momento da chegada dos rusos. Sempre son estremecedoras ata a náusea estas historias pero quedóuseme na retina e no estómago a foto destas catro nenas as que W.B. tiña que retratar espidas antes de pasar polas mans de Mengele. Tiñan vergonza, cóntanos o retratista, claro, porque non é nada normal ter que estar espidos xunto con outra persoa para que te retraten, tiñan tanto medo ata de min [...] deilles un anaco de pan que gardaba para estas ocasións...Seica W.B., unha vez liberado, non foi quen de volver coller unha cámara. Conta outras historias, todas cun irremediable final tráxico mais que non son quen de agochar a beleza que se atopa ata no peor dos infernos. Como esta nena que aínda conservaba a saúde precisa para quedar así de guapa para a historia. Ollen a terceira fotografía e díganme se non é unha preciosidade esta pequena. E logo estaban aquelas flores que un día prantara sen moitas esperanzas naquel bulleiro. Mandáronlle facer miles de copias para facer as postais que enviaban os oficiais dende o campo. Trátase dun traballo de gran calidade, unha montaxe exemplar da que destaco a calidade musical que engade a compositora Agata Steczkowska. De novo, grazas Asia, pola túa visita e por este agasallo tan especial.

de embaixadores, cables e boitres carroñeiros...

Os embaixadores, Hans Holbein [tomada de elmatenavegante]

Turrando do cable WikiLeaks, no post anterior acabei falando dun feito lutuoso de corrupción a pequena escala que ilustra dun xeito moito máis comprensible para os (ana)lóxicos habitantes do planeta terra que aínda non afogamos de todo no plasma do paradiso virtual globalizado que a xeito de grande país de nunca xamais acolle a todos os senpapeis do mundo sen discriminación de ningún tipo (das subordinacións pedide contas a don Rafael). Total, para ser carburante deste trebello que ten embobado a tontxs e listxs é mellor ser pedestre que presumir de curriculum. Dicía que aquel caso de corrupción en proceso selectivo no que o tribunal deixara na caixa do expediente as notas onde tentara casar as puntuacións axeitadamente para arreglarlle a praza a fulanito lembrabame ao asunto WikiLeaks. Precisamente ese feito de deixar con toda normalidade a proba do delito no lugar do crime é o que me fai pensar nesto que podía chamarse o grao cero da corrupción que xa non é tal. E o berce doutro modus operandi. Aquel no que o agresor, o asasino, o falcatruán, o banqueiro, o corrupto, o timador, o hacker, e non quero pensar no violador e maltratador de oficio, xa non son os malos da película, nin moito menos. Tampouco os heroes, e non por falta de ganas, senón por pura necesidade de sobrevivencia. Converterse en heroes implicaría afogar a milleiros de...chamémoslles "fulanitos"...que xa tomaron posesión coma eses pobres gatiños que a xente afoga con compaixón por falta de recursos. Non, non son heroes, pretenden ser algo máis diabólico xente normal coa que non só temos que convivir senón aos que seica deberíamos imitar para acadar o éxito ao que este novo paradigma de nonvivir nos obriga. Ben, todo entendido ¿non si? (falo comigo, conste). Seguimos co de WikiLeaks, entón. Axs verdadeiramente normais malgré tout, a costa iso si de quedar casi asocializados de motu proprio, non se nos escapa o cheiro a lume de carozo e seguimos co dedo no nariz. Nun contexto de cidadáns tan apocados que non son quen de acceder á información máis vital, literalmente, para eles, como a súa historia clínica, resúltame enormemente inxusto, ademais de ridículo, claro, falar de censura ou de liberdade absoluta, referíndonos a estados e wikiLeaks, respectivamente ou non. O asunto dos cables, na súa aparente complexidade, agocha verdades tan simples coma vergoñentas. Esoutro día nun dos innumerables debates ad hoc, eran os xefes dos principais periódicos do pais -os que non tiñan dereito a cacho, claro, dos cables- os que daban a pista de por onde ía a cousa. Falaban dos chismes como dunha tallada da que todos darían boa conta, así, con esas verbas. Pedestre, o que eu dicía. Entre eles, e aparte, cun discurso ben distinto e tendo tema de que falar, o irmar de José Couso chantábanos cada pouco os pes na terra. Pero os directores dos media seguían a babear a pantalla completa co asunto e a loubar a sorte de El País mentras o representante deste medio tentaba non pavonearse demasiado nun plató cheíño ata arriba de boitres mediáticos. Tiven a medida xusta nese intre da importancia dos supostos segredos oficiais. De socato lembrei as Gripes-As e aquela mañá na que o meu veciño do quinto veu preguntarme cheo de medo que a cantos quilómetros de Vigo quedaba aquel sitio de O Grove onde viñan tantas aves....

(tobecontinued que agora teño que atender o xantar)

Tafures de taberna

O tafur, Hans Holbein, 1578 (tomado de Linea Serpentinata)

Cando pedín o expediente relativo ao concurso de méritos, o primeiro que saiu daquela caixa de cartón foron unhas notas manuscritas en follas arrincadas dun caderno no que aparecían os catro nomes dxs candidatxs nas filas dunha táboa deseñada indecentemente que incluía as diversas puntuacións "ensaiadas" coas súas respectivas sumas. Abondaba unha simple ollada e non moito olfato para detectar a suciedade da operación que se agochaba naqueles cálculos tan inocentes como as contas que a miña filla traía do colexio as tardes daquel ano. De socato deixaba de ter importancia o feito que de puntuase tanto ter sido cantante nun coro había vinte anos para acceder á praza de técnico. Non importaba tampouco que tivesen puntuado aquela serie multicopiada de certificados de asistencia a unhas xornadas de historia local expedidos pola mesma persoa e no mesmo día, a xulgar pola exactitude do papel empregado ao efecto. O mais humillante foi recoller do chan aquelas follas sucias e garabateadas, e pensar na naturalidade coa que a soberana comisión as deixara tranquilamente sobre a mesa logo de remataren a xuntanza para arranxar a praza de Fulanito. Uns anos despois, con todos os puntos acumulados como cantante maior do reino e con só uns ensaios previos para arrincarlle aos castrati o segredo que celosamente reservaban para a actuación final, a cousa estaba feita. Pasaron outro par de anos e a amargura de que alguén lle lembre de cando en vez que nunca tivo voz nin para tararear o miudiño preceptivo de cada troula no tabernáculo dos amigotes resucita a súa maldita úlcera....

¿será posible? quería escribir sobre wikileaks e perdín o cabo...seguiremos turrando do cable...

Proximamente: Os Embaixadores, tamén de Hans Holbein.

happy birthay Woody!

Prezado Xan, que saibas que toda a culpa é tua

Para compensar a ingratísima lectura da subordinación ferlosiana [vaaaaaaale teño os dedos cruzados] e da que non vou dar conta aquí, de momento, por mor dunha repentina caída no meu nivel de autoestima, cicais provocado por esa insubordinacion excesiva e tan, tan, grata [descrucei os dedos] da que ben se ve, ou mellor dito, ben se le, as pegadas que deixa na miña xa deficiente capacidade discursiva, ben, si, dicía naquela cursiva inicial (os adictos a don rafael entenderán) que para compensar impredecibeis consecuencias do mergullamento ferlosiano (xastá, xamengachei e xanonvoupoderparar) pooooooooooois que botei man de woody, concretamente desta destenillante anniehall coa que aproveito para felicitar ao cultureta máis encantador do celuloide...eso si woody, non te tires que seguro a primeira rosca a papaches o primeiro día que asinaches autógrafos. Podo ver a escea da cola do cine cincocentas veces e seguirei escachando coa risa e...agora que lembro....cando di seguramente se conocieron por un anuncio en alguna revista para intelectuales...academico de treinta años desea conocer a mujer interesada en James Joyce, Mozart y sodomía...como me lembra a un anuncio que vin hai tempo en ANT [r.i.p.]. ¿atoparía aquel home á muller nacionalista interesada nos problemas de galicia?...vaino ter woody máis doado ...mmmm....mozart, joyce e sodomía combinan moito mellor. Ahhhh...o que daríamos tantas veces por un orinal ben cheíño ¿non si? [no no digo euuuuuuuuu que é do Alvin Singer]

Con Antonio Meño e familia.

Hai uns meses estiven con Antonio Meño na súa casa da Praza Jacinto Benavente, en Madrid. Foi P., quen nos falou desta familia que se instalara na rúa para pedir xustiza logo de que nunha clínica lle deixaran totalmente inútil ao fillo por unha neglixencia médica. P. contoume que a policía facía "a vista gorda" e que non eran quen de botalos de alí. Fiquei cunha desacougante sensacion de incredulidade e estrañeza en canto chegamos á praza. A precariedade da casoupa e os carteis plastificados cos que a familia se defendía do frío do inverno (e do da xustiza) configuraban unha escenografía absurda e hiperreal. Tiven medo. De esa porta cara a oscuridade do acubillo dun home postrado para sempre e para sempre ausente. Un home que abriría os ollos para non ver nunca as bágoas da nai que o perdeu. Aínda tiven máis medo da posibilidade dunha nai xa sen bágoas. Medo de ter que contemplar como envellece un corpo coa forza dunha parálise só interrumpida pola teimosía dunha nai que quece e abranda articulacións e músculos nunha loita a vida por evitar o esquecemento. A miña covardía empurroume cara o escuro e entón foi cando saiu Antonio. Abraceino porque vin todo o que eu entendo por humanidade concentrada nos seus ollos. Fixen liscar os refugallos do medo e sobre todo da desconfianza con que ollara por segundos todo aquel tinglado. O sorriso de Antonio, a súa voz morna e a súa man termando de min mentres me amosaba sentenzas e requerimentos de pago non o esquecerei nunca. Non fun quen de facer unha foto, quixen gardar para min toda a forza que me transmitira ese home. Fíxenme tantas e tantas preguntas....que era máis incrible, o desprósito dos médicos, a indiferencia dos tribunais que condeaban á vítima, a escandalosa distancia da ollada dos cidadáns perante o máis desgarrador....ou a extraordinaria xenerosidade de Antonio e a súa familia compartindo o pouco que quedaba de esperanza...e velaí como hoxe, moi, moi tarde para condear a tantos como merecen, volvo a sorrir abrazada a aquel xersei de la de incerto color beige e tan agarimoso. Nuns poucos días volverei á Praza Jacinto Benavente, e parafraseando a uns bos amigos, moi mal se me ten que dar a noite ou o día para que eu non me tome unha cervexa nesa praza á saúde de Antonio Meño e a súa familia.

Fotografía AQUÍ

La justicia sale del coma

A tiranía da penitencia, P. Bruckner

Logo desta lectura eu tamén tería que facer penitencia. Como boa europea e cristiana vella recoñezo a orixinalidade da miña culpa pero sobre todo a persistente voluptuosidade coa que a veño cultivando dende hai tempo. O dedo acusador de Brückner asusta dende capa sinistra que lembra o terror dos pobres campesiños do medievo en canto entraban naquelas catedrais plagadas de imaxes terroríficas sobre o destino que lles agardaba de tan pecadentos como eran. Tampouco no libro hai xeito de agocharse; ningún parágrafo nos consola. A cada liña a acusación amósanenos con máis claridade e á velocidade da expulsión do paradiso, pasamos dunha culpa xenética e absurda que xa tiñamos controlada coa nosa afouta capacidade para chantarnos fronte aos deuses, pasamos, digo, a unha moito máis dificil de asumir, que é a de sentírmonos culpabeis precisamente de posuir esa capacidade crítica que nos permitiu marchar tranquilamente do Edén coas mans nos petos e pechando a porta ao saír. Concordo co punto de vista do autor na relativo á pulsión europea cara a culpabilidade, mais é esa mesma capacidade de análise do pasado e o contino debate sobre os xeitos de recompoñelo ou de construilo completamente diferentes e ata antagónicos a base sobre a que no futuro se poderán edificar modelos de organización baseados en principios máis seguros para os cidadáns. Non vexo unha relación tan directa entre a culpabilidade xudeocristiá coa que se nos fai pecadores de por vida sen ter a mínima idea do que pudo pasar nun inesquecible estado de consciencia ou enaxenación involuntaria e esta continua revisión das barbaridades que cometemos os europeos a cotío. Sen coñecer a fondo a xénese e insidiosa proliferación dos rexímenes totalitarios e a súa perversa xustificación polas sociedades precisamente máis refinadas non vexo posibilidade algunha de tomar conciencia dun perigo que está agardando precisamente por un despiste social coma o que propón o autor para volver a atacar. A intolerancia vístese de calquera cor e funciona baixo calquera credo. Descoñecer os detalles da conquista e aniquilación en América baixo o pretexto de non alimentar unha ou outra lenda non deixa de representárseme como unha sementeira doutro deses longos período de escuridade que desgraciadamente inzan tamén a nosa historia, a xeral europea e a galega en particular. De momento deixo esta lectura e pásolla e un bo lector que me prometeu adobialo coas súas sustanciosas notas marxinais, a lapis eso si, non sexa o demo que o bibliotecario lle faga mercar outro exemplar.

Adicado a Susana, que me trouxo este simpático papiña

Somos catro ou cinco os que non o agardamos, pero por se acaso nos reproducimos como pans e peixes estamos vixiados polos corpos especiais da policía que onte arremeteron contra un mozo que manifestaba a súa xenreira contra tanta paparrucha en Santiago ¡M.C.N.H.! se chegamos a ser vinte volven prender o lume. Eu me pregunto ¿pero por que teñen medo de media ducia de estudantes? very easy....saben que cos que contan son cos centos que han estar alí pero que o resto, os indiferentes, os que imos seguir coas nosas vidas tapando o nariz, vamos, os que non imos á misa, somos case todos ¿ou non?. A verdadeira fe é a dos hostaleiros composteláns que andan a ver se cun grolo de auga bendita lle cambia a sorte!

Con música todo se leva moito mellor, ai vai unha destes "monstros"

¡para ti RODRIGO!

O medo ao coñecemento. Contra o relativismo e o constructivismo, P. Boghossian

Verdade, coñecemento, crenza, mito, relato, xustiza, medo, mentira, ignorancia, nihilismo, medo, conto, pasado, impostura, creacionismo, negacionismo, medo, relativismo, racionalismo, subxectividade, constructivismo, medo, e entre doxa e episteme, entre ver ou non ver para crer ou non crer, e entre paralaxes e postmodernas teorías da desconfianza que pelexan polo premio máis absurdo, a orixinalidade, xa non sabemos se imous ou nos levan, se soñamos que fomos conscientes de certo pracer ou o orgasmo é tamén un feito socialmente construido, así que aínda que non podo discutir cun negacionista ou un creacionista ás veces dubido de que o coñecemento tal como eu imaxinei algún dia exista realmente e entón penso si serei afouta para achegarme ao abismo da dúbida. Pelexar coa dúbida, fuxir dos cíclopes e deixarse aloumiñar pola vanidade de sentirse ninguén, ninguén para xerar unha teoría nova dunha ciencia descoñecida, a forza irresistible que turra cara abaixo, a gravidade que me lembra a case insoportable vanalidade de pensarme quen de coñecer....e todo este conto ben a conto deste libro no que a filosofía fai un esforzo de sinxeleza para orientarnos só un pouquiño no xa case indescifrable panorama do que é e do que non é.

Tristeza por Juárez

...los sicarios ahora disparan a trabajadores que ganan sesenta y siete pesos diarios cuando van de regreso a casa. No van tras ellos, pero es igual. La muerte así es, no tiene motivo, elige a las víctimas en una lotería. Y se extiende como una mancha roja....Había cruzado los dedos pero no funcionó.

PAPARRUCHAS!

Medidas de seguridade con motivo da visita do Papa
NON SE PODE estacionar ...

NON SE PODE realizar carga e descarga...

NON SE PODE acceder á rúa...nin á praza..

NON SE PODERAN ubicar mimos, postos de venta, medalleiras, nin artistas de rúa no Casco Histórico.

PERO SI SE PODEN rexistrar e vixiar aos/ cidadáns mediante "pantallas.... que o arcebispado instalará no interior da Catedral, San Martiño Pinario e Colexio A Salle, así como no paseo central da Alameda, praza do Toural, praza da Quintana e praza de Cervantes.

O QUE NON SE PODE, POR PARTE DUNHA INSTITUCIÓN DE GOBERNO COMO É O CONSELLO DE SANTIAGO E INCUMPRIR O PRINCIPIO DE LEGALIDADE ESTABLECIDO NO ART. 9 DA NOSA C.E. RESTRINXINDO ILEGALMENTE DEREITOS FUNDAMENTAIS CUNHA ORDE DE RANGO INFERIOR AO QUE PRESCRIBE A PROPIA CONSTITUCIÓN.

O QUE NON SE PODE E EMPREGAR OS NOSOS CARTOS PARA PAGAR CAMPAÑAS PUBLICITARIAS DUN LIDER RELIXIOSO NUN ESTADO ACONFESIONAL.

O QUE NON SE PODE E INVADIR O ESPAZO PUBLICO CON PROPAGANDA DUN GRUPO RELIXIOSO QUE É ADEMAIS UNHA MINORÍA (PERDOEN, CATÓLICOS PERO NON CONTO MÁIS DE DEZ DOCE PERSOAS POR IGREXA NA MISA DE DOCE EN CALQUERA DOMINGO, E NON ME VEÑAN CON ANDRÓMENAS DE SE PRACTICO OU NON)

QUE PEQUEN O QUE QUEIRAN, TEÑEN PASE ESPECIAL PARA O SEU CEO, PERO A LEI A CUMPRILA COMO TODO DIOS (UI PERDÓN)

AH...TAMPOUCO PODEMOS MANIFESTARNOS OS QUE NON AGARDAMOS AO PAPA, MENUDO ESTADO DE DEREITO, DEUS NOS ASISTA!

A Asociación ESCULCA ten presentado un recurso contra estas medidas pero algo me di que tururú tururú!

Foto: unha postal que atopei no Trampitán aos que dende aquí saúdo fervorosamente

Incontinencia suma

Pois eu cada vez que leo/escoito estas incontinencias verbais por parte dos nosos prohomes sinto un alivio enorme. Cada vez que un destes paxaros deixa correr a verga (agggg, quería dicir, verba seriously) perante a primeira femia que se lle meta no que sempre pensou que era o seu territorio, é coma se un enorme veo se erguese de socato deixando co cu ao ar a toda a machovaronía cutre e reptiliana que fala en nome de todos e todas. A prepotencia de xénero estoura de cando en vez nos individuos que, precisamente pola súa posición de poder, terían que ser referentes para o conxunto da cidadanía que gobernan. Así que, para as mulleres, repito, é unha sorte, que estes individuos se quiten eles soíños as carautas de homes bos de xeito natural, sen que ninguén lles tenda unha trampa. Porque deste xeito queda ao descoberto que o que realmente pensan é que son eles os únicos que xogan, que no seu día a día, nos, só lle servimos para quecerlle a entreperna aos elixidos que nos van gobernar ad aeternam. Quédame cada vez mais claro que á machovaronía reinante quédanlle os días contados. Tanto ten se son douscentos meses ou doscentos anos, pero quédanlles un par de telexornais. Porque, vamos a ver, amigxs, independentemente desta pavada do alcalde de Valladolid, o certo é que, a nos, ás mulleres, digo, nunca se nos movería unha neurona do seu sitio nunha toma de posesión, aínda que fose o mesmo Apolo en tanga o que xurase o cargo ¿non si? E aínda que tal fecho aconteçiese, non pregonariamos tales desafueros en altas boses cuemo suelen facer esas gentes torsidas que gobiernan nuestra republica. Pois eu, señor alcalde de Valladolid, tamén lle digo, "cada vez que lle vexa a cara e eses fociños...pensarei o mesmo". Ah! mándolle unha foto súa para ver se lle vaixa a comezón e pode seguir dando(lle) a vara, polo menos a ver se así aguanta ata as próximas eleccións.

Nom lembro quen fixo a foto...alguen sabe?

boooooooommmmniversidade!

O curso universitario comezou, seica, pero a A. non se lle presentaron os profesores. Están de baixa, polo menos un, dixéronlle. Onte veu D. moi amolada a tomar un café, tampouco atopaba a súa clase. No seu caso non había sequera alumnos. O profesor non estaba no despacho e correu cara a cafetería. Atopouno alí sentado, concentradísimo, dándolle de comer ao gando na súa granxa de feisbú. Hai cousas que non se poden adiar. Dixéronme algúns profes que se me quería matricular en tal ou cal mestrado, que andan escasos de alumnado, e xa se lle van acabando os sobriños. No Faro de Vigo fálase a diario do saneada que está esta nosa universidade e diariamente sae tamén o careto do rector sorrindo á cámara, empoleirado coa súa derradeira operación triunfo. Mercou un campus marítimo que é o último grito en despilfarros hightech e está...como é que se di, que non lle cabe, vamos. Eu tamén tería a miña economía saneadíasima se a xunta me pagase só que fose o 50% da hipoteca e o piso da filla en Santiago. Non, Salustiano, esto non é precisamente sanear, esto e seguir inflando a burbulla da que só ti e o túa equipa van tirar partido. E a xunta prometendo mais cartos, que son os nosos. Para manter xerencias e vicexerencias de luxo con coches oficiais, para vir asinar contratos estrela, deses que só pode permitirse unha grande empresa que ao tempo é unha grande administración. Especial, iso si. Aquí que non veña ningún administrativo a dicir que si lei de procedemento ou que se lei de contratos. Aquí manda o catedrático con máis entreperna, que para iso fixo tanto sexenio de dios en investigación a conta de becarios, fomentosdeemprego, imaisdemaiai e pielevadoaenefalcatruadas. Mentres tanto ¡as cafeterías das facultades baleiras!. P. e A. falan de pechar dentro de pouco se esto segue así. As cafeterías sempre foron os lugares nos que atopar alumnos. ¿onde están? Non hai reducción de profesorado, ao contrario, estánse creando prazas para impartir materias nas que xa hai catro veces máis profesores que alumnos, pero tranquis, di o Faro de Vigo, a nosa universiade está saneada... Ai Salustiano, eu a ti si que te Mato ¿non era? todas rendidiñas aos teus pes, tomando un groliño de coñá e poñendo cara de vicio ¡M.C.N.H.! e aínda quedarías calvo coa campaña aquela, que por certo ¡que rápido desapareceu da rede! ¿non? en fin, amigos, que cando a derradeira camada de titulares chegue ao cumio da súa carreira será cicais para deseñar alumnos virtuais, porque os de carne e oso non sei andeandarán, pero por aquí, pola facul, dende logo, non. Agora ben, eles non terán problema, os titulares, digo. Cando non teñan alumnos serán os primeiros en querer facerse cargo do mantemento dos edificios.

Foto: grafitti nunha rúa de Granada

esas yndias equivocadas y malditas, Rafael Sánchez Ferlosio

Esta lectura de Ferlosio, podo asegurarvos que foi a experiencia lectora que me situou no mesmo vórtice da perfección, se é que tal lugar existe ou pode ser imaxinado. Estas yndias equivocadas e malditas dan gañas de berralo na praza pública nun día tan acaído coma o pasado docedeoutubro. Nunca entendín que se celebraba ese día, nin que cousa era esa da hispanidade, por que había que celebrar masacre ningunha nin por que había que rendir homenaxe aos individuos máis dotados para violentar e destruir canto se lles poñía diante. Levamos séculos escoitando a mesma matrácola e as mesmas mentiras sobre a nosa triste historia allende o Atlántico. Seguimos presumindo de ignorantes integrales no relativo a ese outro que xa só sirve para imposturas intelectuais posmodernas. E virán máis anos que nos farán aínda máis cegos, Ferlosio dixit. Gústame S.F. pola súa nobreza, sabedoría, rítmo e mala hostia. Sábese posuidor de que a dúbida pode contra calquera sentenza firme e coa finura do artesán da verba enfía parágrafos que quixera eu aprender de memoria. Gústame cando me perdo entre as súas marcas, e cando recupero a respiración logo de tanto o subliñado é meu. Vou tentando de orientarme nunha trama de deduccións tan condenadamente ordenadas e lóxicas que se non me paro nas comas é por pura vergonza. Pero S.F. sempre me agradece o xesto coa rotundidez da verdade espida e transcrita limpa de afeites e traxes de festa. Gústame a erudición deste ensaísta poeta, o coidado co que desenfía significados ata literalmente erguer as pedras-verbas da deliberadamente intrincada linguaxe administrativa de tódalas civilizacións que se creron superiores. Móllanos o sangue que corre entre as liñas dos repartimientos de obrigada lectura e obrigada execución. A maldade feita verba, unha verba, por exemplo. Coma aquél ofrecióse tan de Cortés, tan de aproveitar calquera ocasión para o propósito que se lle ocorrise no momento. Claro que podiamos enganarnos, podería ser lido como unha convención linguística da época. Pero a S.F. non o enganan as falsas plumas do burdo imitador de Quetzalcóalt. Como tampouco o engana Menéndez Pidal, nin os apoloxetas, nin os articulistas de obrigada columna diaria, nin os malos lectores nin sequera os bois sagrados. Porque non os hai. E falando de bois, ¿sebades como lle chamaban a Santo Tomás?.

au revoir professeur!

Vou contar unha historia real sen permiso dos que a sofriron. Pode que teña algún pequeno disgusto por facelo pero se chega o momento prometo apandar co que me toque. En calquer caso, evitarei nomes de persoas e lugares concretos. Hai uns días, na lista de correo dunha universidade, que, todo hai que dicilo, hai anos que ven sendo só un altofalante do máis mediocre tirando á baixa desa institución, aparecía a mensaxe de despedida dun docente por xubilación. Xa se me fixo chirriante o ton de alguén que se despide a si mesmo e loubando a súa carreira coa épica máis rancia dun antigo réxime que se resiste a desaparecer camuflado como anda entre disfraces nacionalistas de toda pelaxe e condición. Facía o home un percorrido pola súa vida profesional destacando aqueles centros que tiveran a sorte de contar co seu maxisterio. O nome do narciso rebulíame na cabeza e víñanme á memoria certas anécdotas que hai anos, cando estudantes, intercambiabamos sobre o maltrato ao que nos someteran os profes cando mozos. Lembrei o horror e incredulidade que sentira cando alguén contou as destrezas dun mestre que, alá pola zona de Monforte, facía marabillas coa goma do butano. Pero sen dúbida, a anéctoda que máis me impresionara daquela sobremesa do piso de Santiago fora a dun profesor cuxa crueldade era especialmente arrepiante. Seica este home tiña entre outros hábitos levar a súa escopeta de caza á clase para limpala ben a conciencia mentres os alumnos facían as copias de rigor. Cando remataba cos labores de mantemento da súa arma, a montaba coidadosamente e apuntaba aos rapaces con ela. Seica era unha broma que algún non vía de moi bo gusto. Volvín ler o correo electrónico e fixeime no nome do profesor. Polo que falaba de si mesmo, era unha autoridade destacada no campo da psicopedagoxía. Sentín coma se me pateasen o estómago. Metín o seu nome no google e atopei un feixe de artigos que falaban de fracaso escolar, de ética na ensinanza e de mil andrómenas máis desas que todos coñecemos. Apaguei o ordenador e metinme na ducha. Esa noite convidárannos a cear uns amigos moi queridos e só quería pensar se era mellor levar un bo viño ou un postre apetitoso. Chegamos a casa de M. e da súa parella e aos poucos minutos de facer as obrigadas presentacións todos tiñamos cousas que dicir, era como se fosemos amigos de toda a vida cando en realidade a relación máis antiga era a que eu mantiña con M. que se remontaba a un ano escaso. A casualidade quixo que as nosas parellas se xuntasen logo de case trinta anos para lembrar antigas anécdotas dun colexio de curas no que estudaran e aí foi cando volvín oir falar das falcatruadas do profesor. Xa non tiña moitas dúbidas da depravación do elemento en cuestión. O mozo de M. ante a miña incredulidade enriquecía o relato con vivencias persoais das que, segundo el mesmo aínda tiña pegadas no seu carácter. Tiña estado interno durante unha década e tivera tempo de aturar todo tipo de excesos por parte do profesor. Coñecía ben o seu modus operandi e ademais non estaba só. Contaba coa bendición e a colaboración do estamento eclesiástico. Seica aínda está en activo. Non, veño de ler unha mensaxe súa na que se despide da docencia. Bueno, o dano está feito. Este home tería deformado e abusado dun bo número de xeracións de mozos e...¿ninguén lembraba nada? ¿na universidade correron un velo tan tupido como para facelo catedrático? podiamos plantexarnos centos de cuestións tan sinxelas como esa pero as respostas son tan repugnantes que case é mellor facer que se esqueceu todo...cala, cala, que e aínda haberá quen che dea caña por manchar a memoria dun eminente profesor, como se os milleiros de rapaces aos que apuntou coa escopeta non fosen nada...

Fotos cedidas amablemente pola amiga M.B.C. que foron coidadosamente gardadas polo mestre dun colexio de Beade. O Museo Pedagóxico de Galiza ¿gardará todos estes documentos? pregunto....

e sen non houbese curas....moito mellor!

piti mayáns [II fotobienal vigo ´86]

Carlos Alonso, escenógrafo

Coñecimos a Carlos Alonso hai dous días, foron J.Luis e Loli os que nos presentaron, Hipólito mediante of course. Aquela tarde de folga chovía a cachón e non se nos ocorrería deixar manta e sofá por nada no mundo, agás unha chamada dos amigos para ir ver a Hipólito. Carlos, pódese dicir, ocupou case todo o espazo daquela tarde, o físico e o imaxinario. Denque que arribou á nosa mesa non houbo tregua. Unha certa prudencia e educación mantiñan as miñas gargalladas a raia pero as chiscadelas constantes de J.L. e L. franquearon o paso e as horas seguintes foron pura rexouba. Pedinlle a Carlos que me falase da súa profesión. Nunca coñecera eu un escenógrafo e rabiaba por coñecer un pouco do seu oficio. E entón foi coma o comezo dun terceiro acto dunha obra que fala da posta en marcha dunha obra de teatro. E alí estaba Carlos Alonso facendo de si mesmo para nos os catro. Tiña a paixón e a pulsión dramática dun actor que fai de actor, ou sexa, tiña o xenio duplicado. Prendeu en nós o botón de avance a toda máquina e imaxinámolo cosendo, pegando, inventando, mercando, suando, rompendo, pintando, recortando, e ata durmindo á velocidade do raio. Falounos entusiasmado dunha exposición que estaba preparando na Escola de Arte Dramático e convidounos a visitala. Onte fomos alí e aquela explosión de cores, agullas, teas, maquetas, cortinas, tixeiras, papeis, vestidos e escenarios que nos fixera imaxinar estaban alí convidándonos a meternos noutras peles e a falar por outras bocas. Eu lembrei a outro artesán. Un que coñecín hai ben anos paseando a súa cruz pola rúa Lepanto. Lembro túnicas, lustrosos traxes de almirantes de la mar océana, táboas da lei, enormes liras baixo o brazo de curiosos e inestabeis bardos gregos, e unha procesión de majorettes barbadas que movían milagrosamente a súa variña por aquelas estreitas calellas de Auria. Puro teatro. Menos mal que conservei o orixinal de todo aquilo. Pois iso, ide á ESAD (Polígono de San Paio de Navia) a ver as cousas que fai Carlos. É unha preciosidade.

Foto: Detalle da exposición "Carlos Alonso escenógrafo".

Avaros

Imaxe: A vocación de San Mateo. Caravaggio. Detalle.

Agggg..relax plis. Veña vai unha de tacaños, a raxar un pouco que relaxa moito. Que verbas máis horribles atopei cando procuraba un calificativo para eses que non pagan nunca. Rañicas, agarrados, amarrados, cotrosos... négome a titular así o post. Os Avaros, si, si, moito máis literario e sutil. ¡como nos sorprenden sempre coas súas intelixentes saídas en canto albiscan o perigo de teren que abrir os seus petos! Algúns son cansinos,certo. Pensade neses que son quen de prolongar indefinitamente a caña con tal de non pagar. Hoxe xurácheste que non levantarías o cu da cadeira ata que o teu amigo se aburra de si mesmo e se decida a baleirar os petos. Juá! Imposible. Durmirían no bar se fose preciso. Resígnaste a facer o imbécil unha vez máis e vas pagar as dúas cañas, caes co sono, xa non aturas máis eses flecos de conversas soporíferas que só conducen a aforrar un euro cincuenta. Ao camareiro fúxelle por entre as gafas unha mal disimulada ollada de compaixón e ti disimulas a carraxe deixando caer con certa brutalidade as moedas ao chan, porque aínda tes unha esperanza de que este rañicas esperte e se decida a pagar mentras ti recolles o solto. De ilusións tamén se vive. En canto te ergues óllalo falando polo móbil. Fago un pouco de ximnasia facial a ver se se me quita a cara de parva, ¿está pago esto?, vale, eran dous cincuenta ¿non si?, aí van. Reprimes un certo impulso a botártelle ao pescozo facendo que contestas ao móbil e...¡que casualidade! ¡é a mesma persoa coa que estabas a falar ti hai un momento!. En fin. Ahhhhhh!. o delicioso mundo dos tacaños. Sacando eses exemplos, que son o pan de cada día, hai toda unha pléiade de avarentos que merecerían a inmortalidade das mans de Moliére. Eses apañados todo a cen que inventan o que non está escrito para adelgazar as súas facturas por debaixo do mínimo. O meu amigo Vicente, por exemplo. O paradigma do estudante apañado. Daquela, como agora, a cousa daba para pagar o piso compartido no Castrón d´Ouro, comer máis ou menos decentemente, fotocopiar os apuntes das clases máis infumables (eran, como agora, case todas, a universidade leva en décadas en franco declive) e tomar unhas cañas un par de días por semana. Algúns, coma Vicente, só saían da casa para ir á facultade, que para as cañas non daba a cousa. Así que un día decidín facerlle unha visita. Nada máis entrar ¡buf!, ¡que cheiro tan forte! ¿Que tes por aí?, puag! ¿gústache?...e un ambientador que atopei moi barato no super, a ver, amósamo, deusssssss…pero se esto é alcanfor, si, ten un nome raro, pero ¿verdade que cheira ben?. Aínda non saíra eu do meu asombro cando o vexo erguerse da mesa camilla e albisco que no canto de braseiro, o meu colega quecía os pes nunha tixola que tiña alí dada a volta. Non puiden evitar que me contara como funcionaba aquel trebello ¡e todo iso sen tomar nada! Primeiro porque non me convidou e, segundo, porque aínda que o fixese tiña eu o estómago tan mareado co alcanfor e o nonseique que saía da camilla que non sería quen de enviar nin un vaso de auga. Tempos aqueles...de miserias de estudantes. Logo están os cutres de alto standing, que son os que me tocan, máis por idade que por nivel de renta. Con estes dóenme os dentes. En serio. Non podo. Teño exemplos a moreas, pero algún é asiduo deste blog así que teño que cortarme un pouco se non quero quedar sen o escaso público que me ri as grazas. Así que deixemos en paz aos amigos e cortémoslle o traxe aos coñecidos. Hai uns días, un profesor engadíusenos na hora do café. Chegou, pediu o seu e en canto rematou o aperitivo, despediuse cun simpático cóbreme la empanadilla. Fíxome graza a “naturalidade” coa que os colegas seguiron a conversa semellando non decatarse de nada. Quedei pampa. Nunca vin tanta falta de ignorancia, que diría o Manquiña. E que esta é a xente que se ten por sabia. Buf...e ¿que me decides dese catedrático que interrompe as súas vacacións para reservar a derradeira novela de Marcos Calveiro, poño por caso? Non, non a temos, está prestada, a devolverán en dez dias, pois resérvama. E devolven a novela e o catedrático non ven buscala. E devólvoa á biblioteca de orixe. E novela vai novela ven durante un mes ata que aparece polo mostrador. Un pouco máis moreno, eso si. ¿como que non tendes o libro? pero se o reservei hai un mes, perdoe pero agora hai que pedila outra vez, pasoulle o prazo. Ah, bueno, pois si, pídema. E así pasa o mes de xullo e o catedrático leva Settecento en setembro. Cun soldo de ¿tres mil? mensuais ¿quen se pode permitir mercar novelas?...e logo está este executivo que...bueno, deixémolo aquí...que aínda me van dar unhas labazadas!

Non tal.

Se con pensar referímonos a esa actividade intelectual que redunda no noso beneficio, na felicidade propia dos que eliximos para compartila, se pensar significa para nós o uso libre dos nosos recursos emocionais e racionais en aras da creación, sexa esta unha obra estética, científica ou un proxecto de fin de semana coa parella -que todas esas cousas poden supor horas e horas de cálculo diferencial e de probabilidades- pensar non é gratis. Xustamente é todo o contrario, pensar é dende hai séculos (polo menos dende que algún espabilado inglés deciciu aproveitar aos primeiros senpapeis que sobraban na campiña inglesa grazas as Jethro Tull para empregalos neses miserables galpóns que van facer as delicias do novo modo de produción) un luxo só ao alcance dunha minoría que case nunca é elixida entre os individuos máis dotados da tribo. Cando eu traballaba dez ou doce horas día, os escasos segundos que tiña para pensar -creo que mentres premía os botóns da fotocopiadora- empregábaos nunha soa idea, en fortalecer un só proxecto: impedir que o verme da empresa ocupase todo o espazo no meu cerebro. E aínda así non foi doado. Tivo que ser unha monumental hostia na autopista a que un día puxese as neuronas no seu sitio e me lembrase que había que seguir a pensar, aínda que só fose uns segundos ao día, por min mesma. E pensando, pensando, cheguei a liberarme e decatarme de que o tempo é un ben escasísimo e que non tiña por que ir por aí agasallándoo aos perturbados que comezan o día botándolle un par de pastillas ao café con leite para sacar a lingua de cando en vez do entullo no que viven. Pensar nunca é gratis, aínda que haxa moitas diferencias por sectores e países. Non é o mesmo para unha executiva bancaria de calquera das nosas citis que para unha obreira nunha maquiladora de Juárez, por exemplo. A primeira pode cobrar preto duns 100 dólares hora por non pensar (ou pensár só na conta de resultados da súa empresa, enténdase) e a segunda percibe non máis de 5 dólares ao día por non pensar no perigo que corre a súa vida nada máis baixarse (ou subirse) ao autobús que a vai levar de volta á súa casa na outra beira da loma de San Poleo. Ocórreseme, por exemplo.

¿Bravo Sarko! ¡Vuelve Coluche!

(Photo ici)

La délinquance actuelle ne provient pas d'un mal être comme je l'entends dire trop souvent : elle résulte d'un mépris pour les valeurs fondamentales de notre société. La question de la responsabilité des parents est clairement posée. Je souhaite que la responsabilité des parents soit mise en cause lorsque des mineurs commettent des infractions. Les parents manifestement négligents pourront voir leur responsabilité engagée sur le plan pénal. Quand je regarde les rapports de police, et je vois qu'un mineur de 12 ans ou de 13 ans, à une heure du matin, dans le quartier d'une ville lance des cocktails Molotov sur un bus qui passe, n'y a-t-il pas un problème de responsabilités des parents ? Il ne s'agit pas de sanctionner. Il s'agit de faire réagir. De même la question des allocations familiales. Quand une famille ne signale pas que son enfant ne va plus à l'école. Est-ce que cette famille peut continuer à aller au bureau de la Caisse d'Allocations Familiales pour percevoir les allocations, comme s'il ne s'était rien passé ? Je comprends parfaitement que telle ou telle mère de famille, notamment dans les familles monoparentales, soit dépassée. C'est si difficile d'élever des enfants. Mais je ne comprends pas qu'on ne le signale pas au chef d'établissement. Et quand la famille réagira, les allocations familiales qui ne lui auront pas été versées lui seront reversées quand l'enfant ira de nouveau à l'école.

Discours de M. le Président de la République à Grenoble.

Une petit question...comment on peut dire en français "se te ve el plumero Sarkozy?"

Os límites da ficción ou ¡Cervantes, maldito!

Falar de límites é case sempre un acto de censura, pero se nos referimos á creación artística e/ou científica -ou á xa case e afortunadamente anacrónica dobre vía humanidades/ciencias experimentais- trátase dunha provocación en toda regra. Se o que sempre entendimos por realidade (que xa non sei moi ben o que é de tan deconstruida, analizada e impostada como se nos presenta), non deixa de reinventarse e sorprendernos a cada paso -case sempre para o noso horror- non sería lóxico acotar a capacidade de imaxinar, compoñer, crear e/ou inventar propia do artista/científico. Todo esto ben a conto do ¿ensaio?/¿ficción? que Volpi presenta nesta súa colección de mentiras. Se Cervantes foi quen de manter entretidos a milleiros de investigadores na súa obra durante catro séculos e case sempre para desenlear moi tímidamente aspectos referidos ao recurso do autor ficcional, Volpi segue as súas pegadas dun xeito admirable neste relato no que as esixencias ao lector traspasan por primeira vez de xeito admirable os límites (outros máis) entre xéneros. Non abonda con que ese lector informado do que fala algún especialista acepte humildemente a diferencia entre saber e xogar a saber, que se precisaba para afrontar o reto de interpretación que –deliberadamente ou non- propón Cervantes. Algúns mesmo opinan que o xogo da ficción autorial escapóuselles das mans ao manco de Lepanto(1). Fronte á reviravolta de Volpi o lector aprende a navegar no mar de dúbidas do que non precisa sair. Volpi preséntamos no seu ¿relato? o resultado da derradeira investigación sobre Cide Hamete Berengueli. Palacio, Urrutia e Patridge, son tres investigadores que, de xeito totalmente independente e fortuito dan cos osos do mais famoso autor de ficción na nosa literatura. Nunha primeira lectura, que foi a que menos me enganou, vin unha clara referencia aos críticos de Bolaño. Lembro que ata botei de menos á miña querida Liz Norton e maldixen un pouco o involuntario machismo do autor. Logo pareime nas notas de rodapé e fun anotando coidadosamente as fontes nas que eses presuntos investigadores apoiaban as súas perturbadoras novedades. Ata preguntei a algún/ha especialista na obra cervantina se estaba ao día no relativo á identidade real do autor do Quixote e fíxome graza a fuxida dunha investigadora cuxa tese sobre o Quixote aínda conservaba a caloriña do prelo. Anotei as referencias bibliográficas aportadas por Volpi a quen xuraría ter visto no depósito entre os anaqueis rindo a gargalladas mentras ollaba como eu perdía o tempo na procura do inexistente número de xullo de 2003 da Hispanic Review. Eu seguín facendo comprobacións. Non abondou o silencio do google nin me deixei levar polo título do libro. Se era todo mentira, se Volpi facía malabarismos e inventaba ¿por que algúns especialistas recollían os seus datos como fiderignos? ¿por que están as súas conclusións ata nun libro de actas dunhas reputadas conferencias sobre o tema cervantino? E entón, fágolle unha chiscadela a Volpi, e doulle as grazas polo autógrafo que me dedicara había uns poucos meses cando a feira do libro de Madrid e que contiña a chave para entendelo todo. ¿que foi verdade e que foi mentira? Seica o de Cervantes foi tan azaroso e casual coma o descubrimento de Colón. Que o descubrimento de América foi unha serendipia recoñéceo o mesmo Umberto Eco. Agora imaxinemos que é certo que Cervantes atopou en Toledo os orixinais da obra que estaba a escribir ¿por qué non? ¿por qué temos que crer antes a Bernal Díaz del Castillo que a Cervantes? Volpi cruzou o río sen saber nadar e chegou ao outro lado, eu tamén, e sen amarrarme absolutamente a nada, só afogando un pouco de cando en vez que así é como se aprende. ¿ou non?
(1) disimulen a impertinencia.

P.D. A biblioteca Dominicana de Caleruega ven de confirmarme que non existe ningún Boletín de la Orden de Predicadores.

La conquista de América, Tzvetan Todorov (I)

Levo como quince días falando, soñando e debatendo máis ou menos (máis ben máis) acaloradamente sobre este ensaio xa clásico de Todorov. E canto máis o fago máis cuestións me plantexa a relectura de cada capítulo. É o que ten a proximidade d@s mestr@s, sempre contaxian a súa hiperactividade por saber, facer e coñecer. Así que compartirei con vós nos próximos días parte das miñas teimas, reflexións e conclusións sobre este tema e sobre todo coas propostas tan suxerentes do autor. Como os bos libros, este non presenta conclusións definitivas e as hipóteses e interpretacións convidan a glosar o texto continuamente. De feito vou ter que mercar un novo exemplar se non quero deixar totalmente inutilizado o da biblioteca. Agradécese a nobleza do autor xa dende a dedicatoria á memoria dunha muller maya devorada polos cans e a posterior xustificación da mesma coa -un vicio de investigador demasiado comprometido- transcripción dun parágrafo da crónica de Diego de Landa, Relación de las cosas del Yucatan. Non me podo resistir á súa difusión, é o mínimo que podo facer para respostar á petición do autor (escribo este libro con el fin de que no caiga en el olvido este relato, ni otros miles más del mismo tenos):

El capitán Alonso López de Ávila prendió una moza india y bien dispuesta y gentil mujer, andando en la guerra de Bacalar. Ésta prometió a su marido, temiendo que en la guerra no la matasen, no conocer otro hombre sino él, y así no bastó persuasión con ella para que no se quitase la vida por no quedar en peligro de ser ensuciada por otro varón, por lo cual la hicieron aperrear.

Canto se agradece na investigación esta sensibilidade. Creo que é das primeiras veces que atopo unha visión comprometida co xénero (humano) en traballos de tan alto interese científico. Todorov albisca nese encontro co outro (@ indi@) as claves para entender a relación con outros "outros" como a muller do relato. Dende este punto de vista non estaría de máis analizar a conquista como unha violación xenocida na que hai moitos verdugos moi claramente identificados (conquistadores, antes descubridores, frades, soldados) e unha grande vítima, un continente enteiriño. Pero non imos seguir por aí. Interésame salientar da primeira parte, a adicada ao descubridor, o comportamento completamente arcaico de Colón. Nas discusións que manteño estes días califícoo sen consideración algunha como un perfecto gañán e iso alporiza a alguns contertulios porque seica o seu comportamento obedece ás condicións dunha época, como se toda época pasada sólo polo feito mesmo de quedar atrás na liña do tempo que a nosa civilización debuxa cunha única punta de frecha nun extremo xa abondase para explicar feitos e comportamentos. Mais as fontes documentais conservadas (tendo en conta o alto grao de "inventio" como o feito mesmo de ser as que deliberadamente se conserven) falan dun Colón cunha incapacidade manifesta para interpretar a realidade que se lle ofrece, e isto, desgrazadamente, vai sentar as bases dunha crueldade ilimitada. Iso é o que di Todorov só que coas limitación que a súa posicion intelectual lle impó. A súa obsesión polas cruzadas amosa unha relixiosidade arcaica e insiste incluso en que Colon non é un home moderno, como se aquel que tiña que dar orixe a un mundo novo non puidera pertencerlle de entrada.

Nun primeiro momento esta conclusión levoume a pensar nunha especie de mala sorte ou nunha mala xogada do destino dado o calado moral e intelectual dos sucesores do descubridor na ocupación do continente. Mais penso que o resultado non sería moi distinto -dados os intereses tan limitados que tiñan os que desembarcaban en América- de ter sido "outros" os que chegaran primeiro. Bueno, o que si creo e que o feito de seren todos homes tivo moito que ver coas consecuencias. A posibilidade de que a descubridora fose unha muller era tan difícil como suxerente se me presenta o resultado e ademais o autor apunta tamén aínda que tímidamente ao carácter masculino desta grande xenocidio.

Teño moi recente a lectura do Herexe de Delibes e se comento o tema da crueldade da inquisición volve a xurdir o eterno "e que naquel tempo…”, esa manía outra vez do tempo lineal que imaxina unha evolución só nunha dirección na pulsión violenta do xénero humano. O século XVI que describe Delibes é o mesmo século XVI de Colón, no que hai xentes absolutamente pobres e entregadas á superstición (máis ou menos coma na actualidade) pero tamén hai xentes sinxelas que se cuestionaron o seu día a día, algúns en cenáculos segredos (pensar libremente sempre estivo prohibido se se fai en alto) onde practicaban o perigosísimo exercicio de debater e pensar. A maioría da poboación manifesta sentementos de respeto á vida dos demáis e concretamente dos que son diferentes ou inferiores (enténdase, con menos dereitos) como mulleres ou pobres. Nin se mataba a máis mulleres no século XVI ni se marxinaba máis aos que nada tiñan. Así que, é unha obriga plantexarse e dudar da condición moral de personas que como Colón van a responsabilizarse, independentemente da súa vontade, da sorte de todo un continente.
...to be continued...

¡a la mierda! di que si, Labordeta

nunca unhas gargalladas e tremelicar de bandullos me pareceu tan noxento como o destes políticos que desprezaban a Labordeta e a todxs as xentes sencillas que sofriron por mor da iniquidade doutros coma eles, di que si, Labordeta ¡á puta merda con eles! ¡menudo retrato o que deixa esta xentalla para a historia! cantos problemas se arranxarían se a nosa infumable intelligentsia se subise ao carro de Labordeta e berrase ben alto un !a la mierda! rotundo, enxordecedor, definitivo e insubornable. Que non sexa canxeable por unha afiliación a un sindicato nacionalista, poñamos o caso, que amorea oa mediocres terminais que afogan en cada curva da súa carreira profesional, nin por unha partida de traxes de marca, nin sequera por un vale para 20 sesións de solarium.

E xa que estamos, que sexan dúas...iepaaaaaa!

El hereje, Miguel Delibes

Hai quen defende que é importante que a xente lea, sen reparar na calidade e mesmo na veracidade dos textos. Pero a min, logo de pechar os ollos para deitarme sobre esta inmensidade dos campos de Castela ollando os solpores que a pluma do escritor artesán debuxa páxina tras páxina, dame mágoa ver tanto tempo de lectura como se perde en eclipses, catedrais, códigos, biblias e andrómenas varias compostas sen oficio e sen arte ningún. Porque o xornal está case asegurado para quen rexistre o seu relato baixo o epígrafe que corresponde. Escribir novela histórica é garantía. Todos podemos comprobalo. E é unha mágoa. Primeiro porque o xénero non merecía esta arroutada editorial. Que o Herexe quede sepultado polos exemplares que só permanecerán horas nos anaqueis das librerías faime lembrar no personaxe de Hrabal. Hanta, aquel sabio de Praga que levaba trinta e cinco anos traballando nunha trituradora de papel. O seu amor polos libros manifestábase nesta curiosa actividade de destruilos e salvalos. Non me cabe dúbida de que Hanta libraría ao Herexe da queima xunto con aqueles Lao Tsé, Kant e Hegel que amoreou en tan perigosa inestabilidade nas paredes do seu dormitorio. Eu tamén salvaría ao Herexe da queima, como tamén salvaría a Cipriano Salcedo da fogueira da inquisición. Perderse este percorrido pola vida deste comerciante castelá si que é unha herexía, abofé.

La librería, Penélope Fitzgerald

Rexistrar revistas non sempre é aburrido. A portada do TLS do 2 de xullo era tentadora. Presentaba unha suxerente fotografía en branco e negro dunha autora descoñecida. Malia o meu deficiente inglés, achegueime ás páxinas centrais para informarme mellor desta escritora. Atopar entre as novas adquisicións da biblioteca a tradución ao castelán dunha obra súa foi unha das mellores sorpresas bibliográficas deste deste idílico e ogallá interminable verán de sol e felicidade. O que máis me gustou da biografía de P. foi a súa tardía incursión no oficio. Cada vez estou máis segura de que escribir ou cando menos publicar antes dos sesenta é un acto de prepotencia que, agás as forzosas excepcións que acompaña a toda regra, só contribúe a un empobrecemento cultural como o actual por mor dun asolagarmento libresco no que distinguir o gran da palla require a maña e paciencia do arqueólogo. Ademáis do mérito do seu retraso (no de publicar, quero dicir) atraeume moito o feito de pertencer a unha familia de ecritores, editorEs, teólogOs e criptógrafOs tan sobranceirOs. Inevitábel pensar noutra muller xenial esquecida entre tanto ilustre varón. A obra que caía nas miñas mans, A Librería, fora finalista do Premio Booker que logo gañaría con Á deriva, así que non tardei e botarlle o dente. Mergulleime na bruma da campiña inglesa en compañía de P. grazas a unhas delicadísimas e ao tempo profundas descripcións que construían frases coa rotundidade e perfección da pincelada do mellor paisaxista inglés. O toque de humor e ironía intelixente adobían parágrafos que completan a psicoloxía duns personaxes que semellan ter sido nosos veciños de toda a vida:

Se podía decir que Florence Green, al igual que el señor Keble, era de natural solitaria, pero esto no les hacía personas excepcionales en Hardborough, donde muchos de sus habitantes lo eran también. Los naturalistas locales, el encargado de cortar los juncos, el cartero, el señor Raven, el hombre de los pantanos, iban en bicicleta solos, inclinándose contra el vieno, observados por los observadores, que podían saber qué hora era por su aparición sobre el horizonte. Algunos de estos seres solitarios no se dejaban ver siquiera. El señor Brundish, descendiente de una de las familias más antiguas de Suffolk, vivía tan encerrado en su casa como un tejón en su guarida. Cuando salía en verano, con su atiendo de tweed de un color entre verde oscuro y gris, parecía un matojo andante entre los tojos, o tierra entre el aluvión. Su mala educación molestaba de la misma forma que lo hace el tiempo, cuando empieza despejado por la mañana, para nublarse después, rompiendo las promsesas que parecía traer consigo.

Florence Green, é un personaxe cheo de encanto e dunha afouteza encantadora. A súa sensibilidade e debiliadade (só aparente) agocha unha personalidade poderosa que nos convida a pensar na propia autora. Florence, con todos os elementos en contra, decide montar a súa librería en Old House, unha vella casa abandonada que de socato suscita o interese da mesquiña veciñanza. Vémola desenvolverse tan lixeira entre a lama e a bruma de Hardborough como entre a ríxida solemnidade da alta sociedade nas reunións de The Stead da señora Gamart. A autora non desaproveita a ocasión de criticar os hábitos lectores dunha poboación que permanece ancorada no pasado e recalcitrante fronte as novidades. P.F. non pode eludir o debate que debía suscitar a Lolita de Nabukof, publicada catro anos antes do tempo da novela:

-Yo no le doy tanta importancia como usted, supongo, a las nociones del bien y el mal. He leído Lolita, como usted me pidió. Es un buen libro y, por lo tanto, debería intentar vendérselo a los habitantes de Hardborough. No lo entenderán, pero será mejor así. Entender las cosas hace que la mente se vuelva perezosa.

"...estoy algo desconcertada sobre lo que han dicho de ella los periódicos americanos. Un crítico ha afirmado que su publicación era una mala noticia para el ramo y para los lectores, proque era aburrida, pretenciosa, de lenguaje florido y repulsiva. Pero por otro lado había un artículo de Graham Greene que decía que era una obra maestra...". CLIC

Dende outro punto de vista, a autora aproveita o traballo de Florence para amosarnos un ha mostra da literatura da época da que tiramos conclusións moi interesantes: xunto cos Usted puede ser su propio mecánico, Manuel para el Reconocimiento de las Flores Silvestres para el Instituto de la Mujer, e outros do estilo están as revistas "para nenas". Lémbranos as historietas que ofrecían os quioscos cando eramos cativas (no pleistoceno xa). Bunty, por exemplo, ou a revista Woman´s Own, un clásico na literatura de cordel para mulleres.

Só me queda rescatar e gardar algunhas frases ...

Un buen libro es la preciosa savia del alma de un maestro, embalasamada y atesorada intencionadamente para una vida más alla de la vida y, como tal, no hay duda de que debe ser un artículo de primera necesidad.

-No creo que los hombres sean mejores jueces que las mujeres-dijo Florence-. Pero pasan mucho menos tiempo lamentándose de sus decisiones.

Ella fue consciente, allí sentada en la tenue luz de la tarde, ante el despliegue absurdo de cuencos y tarrinas, de que en ese momento la soledad estaba hablando con la soledad y de que él estaba intentando llegar a un entendimiento con ella.

A Christine le gustaba encargarse de echar el cierre cada tarde. A los diez años y medio tenía la certeza, quizá por última vez en su vida, de cómo había que hacer las cosas exactamente.

Los restos del día, Kazuo Ishiguro

Gozosísima lectura que me fixo revisitar as mellores esceas da película. Só en contadísimas ocasións o filme non queda en débeda co relato no que se inspira. Así que, neste caso non sei se prefiro ao Stevens de papel ou a aspereza de Anthony Hopkins. Stevens, o maiordomo, cóntanos en primeira persoa a súa historia e de paso contemplamos o derrubamento da Europa da posguerra. Darlintong Hall cae con toda a parafernalia característica da nobreza inglesa. Na casa vive agora un home de negocios americano e Stevens ten serios problemas para entender este novo mundo. O seu esquizofrénico sentido do deber non se adapta aos novos tempos e decide facer unha viaxe na que nos vai contando en primeira persoa e case sen querer toda unha vida de sumisión na que despreciou absolutamente todas as ocasións de ser feliz. Esta escea amósanos precisamente esa imaxe apocalíptica dun home que renuncia ao amor para sempre. Porque ten un deber que cumprir. Parécenme uns segundos máxicos e terribles os desta escea...