domingo, diciembre 29, 2013

12 años de esclavitud

Fonte

Non atopo unha mala crítica desta película. Claro que procurar reflexións interesantes na rede é como o da agulla no palleiro. Aos dez minutos xa me proía máis o erro na elección da película que o baleiro infrinxido ao meu xa enxoito moedeiro. Mais sempre se tiran conclusión interesantes, sobre todo se falamos dun producto cultural (aquí non hai oxímoron) destinado a un consumo masivo. Tanta gabanza a un filme previsible e totalmente desprovisto de orixinalidade compréndese perfectamente neste contexto. Poñerlle pegas á esta película semella unha pose un tanto elitista pero se queremos ser medianamente serios, temos que sobrepoñernos á comodidade intelectual e descartala incluso como recomendable. É verdade que hai temas que resultan especialmente difíciles cando xa foron tratados de xeito tan repetido. Mais os bos traballos recoñécense precisamente pola valentía e orixinalidade do punto de vista do creador. Dende as primeiras esceas unha decátase de que está ante un déjà vu e dun tratamento indisimuladamente masculino da temática. A violencia do esclavista como consecuencia da sumisión patolóxica á súa muller é un engadido tan gratuido como eficaz. Os latigazos son femininos. ¡o que nos faltaba por ver!. Pero pregúntome ¿alguén se percatou desta deliberada e revirada interpretación?. Non, aparentemente. Velaí a eficacia do subliminal. Facer que semelle o contrario é condición básica para engadir un efecto dramático solvente. Non creo que precisemos ler o texto original de Salomon N. para decatármonos de que as relacións entre esclavistas e esclavos non se verbalizaban neste fraseo melodramático e impostado. Os comentaristas da película resaltan o tratamento fiderigno da crueldade porque se "escoitan os latigazos". A min dame que a crueldade e a violencia exércese sen necesidade de tanto énfase. Os episodios históricos nos que se infrinxiu a maior violencia estaban exentos de tanto balbordo. As vítimas, se por algo se caracterizan e porque non teñen voz. É o primeiro que lles quitan. Redúcense a obxectos con que non é preciso intercambiar pareceres. Latigazos sí. E todas as crueldades que se nos ocorran, pero no silencio da rutina. A banalidade no mal, lembrade. Ao mellor é que o director non sabe expresar a violencia sen unha poderosa banda sonora. Penso no que faría Haneke, por exemplo. Non lle farían falta nin tantos minutos, nin tanto color, nin tanta verborrea, nin, por suposto, tanto estereotipo. Mais case ata o final agardo o xiro que de sentidoá película. E xusto entón, cando xa estaba pensando no trabucada que eu andaba vai e aparece Brad Pitt subido a un poleiro arengando a prol da liberdade. Non hai voltas que darlle. Só me faltou o "insert coin" para acabar de non crer o que viña de ver. 

lunes, diciembre 16, 2013

A CIA e a guerra fría cultural, Frances Stonor Saunders

No principio foi Koestler. La lie de la terre, o testamento español, as súas múltiples autobiografías, os textos científicos, o home das infinitas caras, espía, poeta, científico, parapsicólogo, periodista e de paso violador reinventábase a cada segundo. O debate entre seguir rillando nel ou guindalo ao lixo no que se amorea tanto psicópata integrado resolveuse a favor das manualidades e a ficción. Turrando do fío saíron un par de calcetíns, un xersey preciosísimo de voltas yámbicas e trocaicos reveses, pero tamén fun dar a Regent Street, e vivín uns días con Serena Frome, escoitei aos Bee Make Honey e tecleei nunha Remington os informes que delataban a veciños con pinta de veganos. As voltas e puntadas compoñían preciosos parágrafos, e ata o punto bobo creaba texturas finísimas cunha misteriosa literatura (o)culta de fondo. E foi aí onde volveu aparecer Arthur. Deixo a labor a carón do cero e o infinito, e volvo a operación dulce. Non sei coller os puntos que se soltan ¡mágoa!, son consciente das consecuencias na labor pero sigo dándolle á agulla; tamén sei que quedaron cousas na páxina vinte e corenta e cinco que non asimilei nada ben. Serena Frome non existe, papouna a imaxinanción dun personaxe de ficción. E lembro outra vez ao Koestler depredador. Miro a foto da contracapa e o sorriso de McIwan. Ten os anos que o cinismo precisa para medrar na mente dun home. As críticas louvan ao escritor que foi quen de vivir nos miolos dunha moza de vinte anos. E total para que, con este final. Unha amiga, coñeceuno, a McIwan e confirmou as miñas sospeitas, "non che gostaría Ana, é unha persoa fría e desprovista do interese da súa escrita". Ninguén se salva, é cuestión de xénero. Pero hai que lelos, a eles, porque foron e son os arquitectos do que temos. Na arte, na historia, na política e se nos despistamos tamén aquí, no xénero. Eles son os que saben construir discursos eficientes de absolutamente todo, ata nos convencen de cómo criar aos fillos para que os deixemos seguir criando discursos. É así. Pedro de Lisboa recoñécese absolutamente feminista, por eliminación, porque non queda outra. E así, cheguei á CIA e a guerra fría cultural, de Frances Stonor  Saunders; logo souben que foi o libro que inspirou a McIwan. Pola metade do libro, páxina duascentasepico decátome de algo especial e miro a foto da contracapa. Sinto unha sensación de alivio. Estou lendo un enormísimo traballo tecido por unha muller e póñome en plan Serena Frome, a procurar espías. Vou á páxina da CIA e a sua deliberadamente burda crítica do libro confirma as miñas sospeitas. O libro da Stonor é unha obra imprescindible. Volvo á contracapa e reconcíliome, non sei por cantos días, con este apodrecido mundo.

this is the end


jueves, noviembre 07, 2013

¿cara ou cruz?


-¿Oranie, demandai-je, pourquoi crie-t-on au paradis?
-Parce que les être humains ne le supportent pas. Aussi, ont-ils fait tout leur possible pour en être chassés. Tu liras cela dans le petit livre.
Le ciel volé. Claire Goll

miércoles, octubre 16, 2013

Protestas no congreso, Iago Aballe Iglesias

PROTESTAS NO CONGRESO
Onte víamos como un grupo de tres xóvenes berraban no Congreso cando o ministro Gallardón ( eu lle chamaría a ovella negra) falaba da reforma do aborto. Paréceme incrible que os cidadáns non nos poidamos facernos oír no Congreso e sobre todo ,  e que o Sr Posada se estexa a fixar cómo sacan as tres xóvenes do Congreso en vez de incluír a proposta destas xóvenes, que teñen toda a razón do mundo en ir ás Cortes a expresar a súa opinión. Por istes motivos pido públicamente que se deixe expresar á cidadanía a súa opinión dentro das sesións parlamentarias . Queremos facernos oír , non nos estades deixando medios . Queremos que nos escoitedes , que non fagades cousas sen consenso co pobo . Termino dicindo que si hai algunha detención máis por unha protesta no Congreso , ese detido serei eu, estarei detido si , pero estarei contento de haberlles dito o que lles tiña que dicir e sobre todo de haber defendido os meus intereses como cidadán que son.
¡¡¡ A LOITA CONTINÚA!!!
Por Iago Aballe Iglesias

miércoles, octubre 09, 2013

A Lomce, lei de veleno educativo, por Iago Aballe.

Meu amigo Iago, 13 anos, achégame este talentoso escrito. Ogallá a sabedoría fora contaxiosa. Grazas. 

A LOMCE , LEI DE VELENO EDUCATIVO
Señorías:

A Lei de Ordenanza da Mellora da Calidade Educativa (LOMCE), é unha lei que según fontes do PP é necesaria para a mellora do sistema educativo . Cómo vai ser unha mellora da calidade educativa se plantexa un método de reválidas da España dos 40 e impón un modelo neoclasicista , ademais de ser unha  lei segregadora e clasista.

É unha lei antipedagóxica que presenta un modelo competitivo que non favorece en nada para que chegemos á igualdade. Ademais desprotexe a nosa lingua que, aprobaron en 1981 unha lei de normalización lingüística que a pasan polo chan. Nunha escola laica a relixión vai ser unha asignatura de gran peso .Isto é unha ditadura  total .
O director vai ter o poder absoluto sobre o centro educativo , sen consensuar coa comunidade educativa . Sigo mantendo que este modelo é dunha ditadura.

Os alumnos que teñen problemas , como os alumnos de PCPI (Programas de Cualificación Profesional Inicial) , con esta lei van ter que ir a unha especie de FP inicial , na que o seu obxectivo non é a que dí o Sr Wert , senón que esos alumnos van a acabar fóra do sistema educativo .

Por isto e por moitos motivos anímovos a moveros contra a LOMCE , que vos unades á protesta que queremos facer . Queremos enviar ao Tribunal Constitucional máis de 500.000 para que se pare a LOMCE.

É alucinante a actitude da Igrexa ( aunque eu sexa católico, non estou de acordo coa postura que está tendo) , porque queren que os colexios laicos e institutos públicos , teñan a relixión católica como asignatura obligatoria. Insisto é unha actitude dictatorial.

ANIMOVOS , O FUTURO DOS VOSOS/AS FILLOS/AS ESTÁ EN XOGO, POR ISO INVÍTOVOS A ASISTIR ÁS MANIFESTACIÓNS CONVOCADAS PARA O 24 DE OUTUBRO


Por Iago Aballe Iglesias

lunes, septiembre 30, 2013

Asunta, ¿donde está la ciencia?

Fuente 
El presunto (?) asesinato de Asunta espanta no sólo por la insoportable crueldad que se nos echa a la cara por el hecho insólito en si: el presunto (?) asesinato de una niña de doce años a manos de sus padres. Cada día el caso presenta derivaciones que nos sumergen en nuevos abismos de incomprensión. Uno de ellos es el hecho de que los actos originados por el factor del mal, del que no queremos impregnarnos, es que casi nunca se trata de algo nuevo. Siempre que buscamos un absurdo consuelo en la memoria encontramos hechos similares. En nuestra memoria casi inmediata está el caso Bretón, pero también aparece un escalofriante listado de 13 casos de filicidio muy recientes en nuestro entorno. Entonces y casi automáticamente sometemos la información a un proceso de comparación quizá para extraer alguna conclusión que nos ayude a comprender. Nos resistimos a encontrar novedades porque sabemos que la inercia simplificadora y generalizadora ayuda a extraer conclusiones rápidas y enseguida nos disponemos a aceptar sentencias tipo se trata de un caso más de violencia (+adjetivo correspondiente). Para los que no se atreven a asomarse del todo a la realidad queda el recurso de acudir al mito y al esoterismo. Ambas alternativas son las que se ofrecen a una ciudadanía conmocionada y ansionsa de información en los periódicos de estos días, a falta de explicaciones rigurosas. Pero para nuestro enorme descuensuelo, las novedades siempre aparecen. La magnitud del mal puede presentarse cuantitativa o cualitativamente pero el dolor que produce mantenerle la mirada viene a ser el mismo. En el caso que nos ocupa no nos hallamos ante un individuo que, por acción u omisión ha propiciado un daño extremo a un gran número de personas. Tengo demasiado reciente el caso Eichmann como para no echar mano de él. Aquí podemos hallarnos en el caso de dos personas que acaban con la vida de su hija. No son hechos comparables teóricamente desde casi ningún punto de vista. Pero el factor desencadenante es el mismo. No hay duda que de se trata de la activación o desactivación de la zona cerebral que controla la empatía, la capacidad para acercarse a las emociones y sentimientos del otro. Una gran mayoría de ciudadanos, ante hechos como este, adoptan posturas de alejamiento como forma de protección frente al dolor. Otras buscan desesperadamente información. Unos para comerciar con ella, otras para entender la existencia de este hecho insólito. Psicológicamente me resulta curioso el análisis de la recepción de la noticia. El impacto y las diferentes formas de asimilación de este duro golpe podrían aportar claves para los estudiosos del fenómeno del mal. El caso de Asunta tiene la particularidad de habérsenos colado hasta la cocina porque no estamos ante fenómenos o comportamientos propios de culturas exóticas. Se trata de individuos como nosotros, si es que puede hacerse una abstracción que nos haga reconocernos en un determinado grupo social. Son nuestros vecinos. Padres como nosotros. Que se preocupan por la educación de los hijos, como nosotros. Tienen nuestras mismas preocupaciones. Reparten su tiempo en las mismas rutinas. Puede que tengan un nivel cultural o económico unos cuantos puntos por arriba o por abajo, pero de alguna forma nos representan y por lo tanto nos obligan a buscar escrupulosamente cualquier diferencia que nos aleje de ellos. En cierto modo, el por qué lo hicieron nos resolvería dos problemas. Identificar la causa, es decir, nombrar el hecho para poder reconocerlo, por una parte, y excluirnos del grupo de pertenencia, por otra. De este modo, el móvil económico, la enfermedad de la madre, la existencia de factores como agresiones o maltrato previo, celopatías o trastornos en la personalidad de los padres asesinos (supuestos) actuarían como fronteras infranqueables que nos mantendrían seguros del lado del bien. Entiendo además que la búsqueda irrefrenable de información se produce desde la bondad y la precupación como un esfuerzo colectivo productivo que se plantea un único objetivo: general las expectativas necesarias para comprender estos hechos con el fin de evitarlos. Los penalistas se esfuerzan cada día en explicarnos que la dureza de las penas nunca ha conseguido disminuir ni el número ni la magnitud de los delitos. Por lo tanto, superado el terror inicial, la conmoción debe dirigirse a una exigencia de información abundante y de calidad, entendiendo por información no únicamente el relato repetido de los hechos en los medios convencionales, sino una aportación desde toda la variedad de ámbitos que la transversalidad de este asunto exige. Necesitamos estudios sobre casos similares desde el ámbito forense, psicológico, psiquiátrico, médico, antropológico y sociológico como mínimo. En estos primeros días de desconcierto total, al igual que se produce en fenómenos de shock postraumático, los ciudadanos necesitan también apoyo desde la psicología y la ciencia. Como colectivo, no tenemos por qué ser ni mostrarnos inmunes frente al dolor. No tendría sentido exigir empatía al individuo si no la tenemos como comunidad. Y no debemos ni conformarnos ni mucho menos reconfortarnos con la información mediática porque no desconocemos que la información es materia prima susceptible de intercambio comercial y a veces muy poco más. Limitarnos a este tipo de medios implica dar credibilidad a quienes confunden "lupus" con "lapsus" (debate "Abre los ojos", Tele5 28.09.2013) o programas que construyen titulares del tipo los hosteleros de la zona ven incrementados sus beneficios debido da los registros de los domicilios de los padres de Asunta. Seguimos.  

miércoles, septiembre 25, 2013

Can google solve death?

Se Time pode decidir quen é o home do ano -das mulleres adoita esquecerce, non lles compensan na portada tan seria de Time porque non as van poñer en bragas- o trabello do ano, o invento do século ou a glaciación do milenio tamén pode suxerir cuestións coma esta. De acordo. Acabo de cargarme ao mensaxeiro. Rectifico. ¿pode google liberarnos da morte? ¿que vos parece? Resucito ao mensaxeiro. ¡que boa pregunta! ¿que cousa terrible se agocha baixo a deliberada inocencia das cores parchís desto que hai uns anos era unha inocentiña ferramenta de procura de información nunha web en plena adolescencia? ¡canto mudaron as cousas! ¿non si? deixamos crecer á rapaza -á web- sen levala a colexio ningún porque non cremos na existencia do lobo feroz. E ademáis era tan preciosa esa fraga que medraba vizosa sen que ninguén traballara a leira....E velaquí que veu o anxo, o santo como agora chaman ao trebello, a liberarnos das nosas cuitas...e deixámolo medrar, arredámonos decote para non amoucar ao meniño que ía redimirnos de todas as nosas eivas, pobriños mortais que perdemos séculos memorizando algún que outro soneto ou lista de reis para acadar unha miserable existencia. Que contentísimos estamos de ter un par de xigantes que velen por nós e o fagan tan grasiosamente como se fosen aquelas dádivas dun rei que seica era bastardo....¿a quen tería que matar este sangoogle para acadar o trono con tanta facilidade? esta é unha cuestión moito máis sinxela ¿non si? porque morreron moitos, tanxibles e intanxibles, en acto ou en potencia, materia e espíritu, non natos incluso que abandonaron o seu proxecto de ser por problemas respiratorios...google o pode todo, pero fai que non o sabe, e nos tamén o sabemos, pero tamén disimulamos, porque senón, ¿a conto de que non mudamos de plataforma? ¿de buscador? ¿de correo electrónico? pero a pregunta está ben...intentade respostar, a min ocórreseme que non é tan difícil darlle un postiño na oficina de patentes de medicamentos, for exampel....boh...ía escribir en serio pero é que mira ti que cousas de poñer nunha portada tamén!

viernes, septiembre 20, 2013

Hanna Arendt, Margarethe von Trotta

Estaba desexando que prenderan as luces para comprobar se os que asistimos a este pase eramos todos individuos de mediana idade, gafapastas cunha media de seis dioptrías e olleiras a xogo cun cinsento fular esfiañado. Mágoa. Quedei sen sabelo porque é imposible saír do cine e non atopar a alguén coñecido que che obriga a unha súbita deslocalización espazo-temporal. Mentres acordaba ata o o mínimo nivel de educación que esixe a cortesía puiden escoitar un comentario dunha espectadora que pasaba ao meu carón. Esta é unha película para pensar, dixo. Recoñezo que case toda a conversa que mantiven coa antiga coñecida estiven noutro plano, o da película. Hannah Arendt, cando noviña, presentouse ante o seu admirado Martin Heidegger para que a aprendera a pensar. Na escea seguinte, o profesor déixase caer e mete a cabeza entre os xeonllos de Hannah mentres ela lle aloumiña coidadosamente o pelo. Da moi qeu pensar, filosóficamente, digo. Trato de seguir a conversa coa amiga tecendo fíos entre este verbo: pensar. ¿haberá películas nas que non haxa que pensar? ¿nas que se allea unha da realidade e nas que a película é como un deses trens de autolavado pero para neuronas? ¿por que quería Hannah aprender a pensar? ¿é que hai que aprender a pensar? ¿canto se tarda en aprender a pensar? ¿apréndese na universidade a pensar?. Vou rematando a conversa do plano real porque quero seguir reflexionando, pensando. Alégrome de ter participado nesta especie de milagre de poder ollar unha película desas que seica son para pensar e nun cine que programa case exclusivamente películas que che fan pensar. Pero teño que adiar as miñas cavilacións porque agardan por nós C. e J. Hoxe retomo o tema con gusto. Penso nas miñas lecturas de Hannah Arendt, en todo o que me aclararon sobre o grande tema, o cerne de case todas as desfeitas que enchen os xornais, unha explicación mínimamente razoábel para entender o mal. Lembro libros, artigos, videos sobre a Shoah. Moreas de libros que por mor dunha tese acabaron nesta biblioteca ata facer dela, un auténtico centro de referencia para o tema. De momento case ninguén o sabe, pero iso é outro tema. Lembrei o vídeo un spécialiste, de Rony Brauman e Eyal Sivan que contén dúas horas do xuizo de Eichmann. Vin o que viu Hannah Arendt cando fixo aqueles artigos para o New Yorker que causaron tanto escándalo. E sentinme Hannah Arendt. Qué gustazo!. Atopei explicacións a moitas dúbidas nese video. Eu tamén vin un velliño con cara de boa persoa que explicaba con absoluta tranquilidade, non frialdade, ollo, a súa responsabilidade na solución final, ou sexa, na liquidación de milleiros de persoas. O vello que non é un monstro, explícase moi claramente, non finxe, realmente atópase só responsable de cumprir ordes non de asasinato ningún. A radicalidade do mal non existe, di Hanna, só o ben pode ser radical, só o ben goza dunha profundidade a nivel de pensamento. Releo algún artigos interesantes coma este de Fernández Buey sobre o tema e atópolle sentido a cuestións de fondo que cicais expliquen tamén moitas cousas que están a pasar hoxendía. Sen dúbida hai un denominador común na orixe do mal. Hai, alomenos, unha condición para infrinxir dano, a de facer totalmente prescindible, á persoa ou colectivo a danar, a exterminar. Quitarlle non só a dignidade senón o estatus de ser. Dende aí entendo o parecido entre unha muller que vai ser acoitelada corenta veces polo home ou uns nenos que van ser gaseados en Siria ou un xudeo que vai ser exterminado ao baixar dun tren. Quitarlle importancia ás cousas ten consecuencias verdadeiramente terribles. A banalidade de que falaba Hannah Arendt ten que facernos pensar certamente.  

martes, septiembre 17, 2013

Sangue12, Cristina Pavón (próximamente)

Imaxe: O pesadelo, H. Fuseli
Querida Cris,
Lin o teu mecanoscrito. Adoito deixar asustar as lecturas polo menos un par de días antes de poñelas en tinta pero non podo agardar tanto. O sangue e as verbas canto máis frescas, mellor. Hai cousas que hai que dicir de socato, senon apodréntanseche aí dentro e logo non hai quen as trouse sen que lle saian a unha os fígados. Ata a páxina trinta e tantos votei de menos a CODER. Quero dicir, só era quen de ver unha obra menor en relación con a túa magnífica LdC. Disimula a franqueza. Téñóme por unha lectora omívora, avarenta e polo tanto chea de prexuizos. Non adoito ler textos que cheiren a vampirismo e por suposto, son unha enimiga declarada da literatura xuvenil. Se as etiquetas existisen e fosen estas as acaídas ao teu libro no anaquel desa simplísima taxonomía, nunca tería posto o dente na túa gorentosa e sanguinolenta gorxa, quero dicir, novela. E agora que xa podo comungar sen risco de que me guindes ao máis profundo do círculo do inferno cóntoche as miñas impresións. A partires da páxina trinta e tantos, non me prestei a colaborar contigo. Penso se non será unha teima túa esa de facer de nós, inocentes lectores, personaxes á medida da túa omnisciencia. Pode ser que non sexa unha conquista deliberada pero cómpre que saibas que opuxen unha resistencia tan -ou tan pouco- intensa como a de Nanda. E xa non dou máis nomes. Non me sentía cómoda nunha relación desigual e aínda que haxa unha perversa sensación de pracer na submisión, e dígoo como personaxe e como lectora, non deixa de amolar a sensación de inferioridade que provoca saberse nas mans dun demiurgo que poder facer as falcatruadas que imaxine no párrafo ou páxina que lle pete. Non sei por que che digo todo isto, porque non é nin moito menos o teu caso. Páxina trinta e tantos. Voume deixando ir, voume quedando muda e penso que ás veces cupría ler en voz alta. O nivel de intimidade que da a lectura silenciosa non é un agasallo para calquera escritora. Pero ti xa contas con iso e vas tecendo o relato cortando sempre os cables axeitados. Estou segura de que esa estridencia na fala das mozas é unha das riquezas do texto mais alporízame a crueza dunha linguaxe tan incisiva, que non da oportunidade a un rexeitamento que non soe a farsa. É un amor moi pouco cortés este dos chuchasangues, e se estamos a falar de vampiras adolescentes totalmente desprexuizadas en cuestións de xénero e sexo, temos unha historia cicais adobiada de máis. Esixencias do xénero, imaxino. Gustoume o nobelo espazo-temporal no que se desenvolve a historia. Saír do Hotel Zenit na rúa Urzáiz desta nosa cidade, cunha colega adolescente, para aparecer na Vila Diodati xunto con Shelley, Mary Wollstonecraft, Polidori e Byron, entre outros, para asistir ao parto do xénero vampírico é unha experiencia que hai que agradecerche. Sen dúbida poden estar orgullosas as góticas, teñen un pedigree moi interesante. Interesantísima tamén pareceume a introdución do personaxe de Ada Byron. As mozas enganchadas ás súas pantallas táctiles atoparánlle ás máquinas moito máis atractivo cando coñezan a esta muller que, nacida hai douscentos anos, pensou tamén en máquinas e automatismos. Se che parece ben podíamos pillar un par de bolsiñas cero negativo e quedar á beira do mar para seguir falando do teu libro. A ver se para entón podemos celebrar a venda dunha boa morea de exemplares. Un abrazo.

sábado, agosto 31, 2013

La lie de la Terre, Arthur Koestler (II)

imaxe
...entregoume unha caixa de cartón que contiña uns vinte libros vellos en francés que porfiaban pola súa supervivencia entre presadas de po e moreas de lepismas e anóbidos famentos. Non era cousa de rescatalos a todos, así que decidín salvar a Koestler do insaciábel apetito dos coleópteros. Logo sentei na do Cholo e pedín unha clara e un coitelo disposta a dar conta dun xantar exótico pero prometedor. Destripar un libro intonso na época do e-reader ven a ser como unha performace a xulgar polas olladas dos clientes que guichaban á miña beira o extravagante acto de debullar un libro. E foi así, de xeito completamente inconsciente, como abrín o cofre do tesouro. Entre grolo e rascadura ía sentirme transportada á mañá na que se firmou o pacto xermano-soviético, ía coñecendo as terrazas de hoteis onde Arthur e G. lían nos xornais con incredulidade os primeiros movementos do que sería a catastrófica demolición dun continente. Ían aparecendo personaxes que por non seren de ficción perecerían afogados, envelenados, torturados. A liña Maxinot que non separou o ben do mal. Ernst Weiss, Walter Hasenclever, Willi Muenzenberg, Zeev JabotinskyKarl EinsteinLeon Feuchtwängler, Paul Froehlich, Friedrich Wolf. Teño que ir á Wikipedia para saber deles. Non quedou case pegada deles. Son vidas descatalogadas, só recuperables por buscadores de tesouros en librerías de vello. Mesmo Koestler case non se reedita. A miña pericia lectora co francés deixa moito que desexar pero non preciso dicionario. Os parágrafos amoréanse en páxinas pares á velocidade dos postes que vexo pasar nun tres de alta velocidade....



La Lie de la Terre, Arthur Koetsler (I)

imaxe
Tiña unha hora por diante para sentar relaxadamente na terraza dun dos currunchos máis xeitosos da cidade, a fermosa praciña fronte á emblemática casa de Pedro Román tamén coñecida como Edificio Ferro, hoxendía Biblioteca Pública. Tamén está alí a cervexería do Cholo, a dous pasos da entrada da biblioteca, unha encrucillada que pon a proba nosa vontade. Eu esa tarde sentei na do Cholo. Non tiña pensado ler nin o xornal do día mais só aturei un minuto sen un mísero libro que levarme aos ollos. Lembrei que case ao meu carón, estaba a Almoneda, onde podías mercar voaxa en forma de aplique naval, sella de madeira ou mesmo libros descatalogados, raros, carísimos, únicos ou todo o contrario, exemplares de vulgarísimas novelas case de balde. Entre a gama variadísima de trebellos que se amorean nestes locais sempre me parece que teño que ser un pouco sofisticada á hora de pedir algo para que me fagan caso, así que pedín libros en francés e así de paso deixaba a porta aberta a un posible milagro. Sempre podía haber un Goll entre a bichería comedora de papel. O vendedor é un home serio de máis, pero non debe ser porque non lle guste o seu negocio. Creo máis ben que é unha displicencia tipo veneciana. Debe estar fartísimo dos turistas que se lle achegan de máis á mercadoría. Así que non me estrañou que mesmo me adicase un proxecto de sorriso cando fixen o meu pedido. Que tiña unha caixa de libros en francés sen catalogar. Non importa. Que son moi baratos. Xa. Que podo levar calquera por tres euros. De acordo. Aqueles libros literalmente movíanse....

jueves, agosto 15, 2013

Karoo, Steve Tesich

imiaxe
1991 foi, seguramente, o comezo da era do desconcerto permanente e postmoderno no que vivimos hoxendía. Aquel ano-palídromo inaugurou unha época no que todo pode lerse de dereita a esquerda, do dereito e do revés. Derrubáronse muros que semellaban infranqueables para erguerse as arañeiras nas que todos comemos e somos comidos nunha espiral diabólica na que a procura de certezas é unha batalla que sabemos perdida de antemán. Tratar de comprender, malia todo, é a única forma de supervivencia. Saul "Doc" Karoo representa ao home e muller perfectamente postmodernos, perfectamente perdidos. Entender o comportamento de Karoo faise difícil, penoso, humillante porque supón recoñecérmonos tan absolutamente vulgares coma él. Karoo, segundo as críticas que leo é un personaxe desprezábel, pero eu rinlle as grazas. Desacóugame telo feito, telo malinterpretado. Fun cómplice súa polo menos ata a metade do relato, e logo, por coherencia lectora tiven que afrontar con él a falta de redención. Involucrarse no relato deste xeito, malia todo, non é culpa miña, é a xenialidade do autor a que me fixo unha chiscadela inevitábel. Non se sae desta lectura coas mans limpas e coa conciencia tranquila. Convídovos a ler e a intercambiar culpas e rétovos a unha crítica severa. Eu rematei a lectura cunhas ganas tolas de meterme na ducha así que vouno facer agora e cando salga e colla folgos verei de facer algunhas anotacións. 

lunes, julio 15, 2013

Raquel se marchó....

El amor, esa fuerza que lo mismo te hace escupir un soneto que besar un escorpión en su deliciosa e incontrolable voluptuosidad, no retuvo a Raquel, no pudo quedarse, era demasiado amor y renunciar a su país exigiría abrir un libro de cuentas que cortaría las alas de la pureza con la que te amaba. Está lejos, a un tiro de Boeing, está en el país más admirado por Zweig, aunque no tanto, es verdad, como para amarrarlo a la vida. Brasil acogió al expulsado por pensar y sentir como un hombre, y acoge a una de sus hijas, a Raquel, a la que dejó volar un día para que conociese el amor. El amor y la estupidez de un país que desprecia el talento como despreciaba hace escasos años a los que no podían demostrar no tener ascendencia judía. Porque en España la "limpieza de sangre", aún es requisito imprescindible. Si ahora hay que demostrar que se la tiene podrida, la sangre digo, eso es sólo cuestión de moda. ¿o es que los imbéciles, los idiotas y los petrimetres y botarates iban a seguir conformádonse con su eterno papel de segundones? Raquel sobraba, ella lo sabía, pero se resistió hasta que no pudo más, hasta que le negaron la dignidad de reconocerle que hablaba con talento su lengua materna. España nos lleva echando desde que nacimos lo que pasa es que no se daba cuenta, ni ella, España, ni nosotros, apátridas involuntarios que nos orgullecemos de pertenecer a la estirpe de los crédulos. Debieron de ser muchos los que construyeron este insoportable solar patrio, a veces dudo de si esta marca, como la llaman ahora, no sea un revival de Ikea para conmemorar no sé que batalla en qué campos cataláunicos o suecos, porque mira tú lo que les ha quedado, un monumental basurero de mierda (los restos fecales eran una incómoda figura retórica)  donde los que hablan en nombre de la dignidad no pueden soportar sus propios mefíticos discursos. Vomitar no alivia tanto como parece, escribir tampoco, pero saber el camino de vuelta al amor, eso sí que es bello, y Raquel lo sabe, yo, por supuesto, también.

miércoles, mayo 29, 2013

Merkievelislmo

fonte

Entrevista que Nouvel Observater fai a Ulrich Beck sobre a posición de Ángela Merkel fronte a crise. 

No seu ensaio "Non á Europa alemana", vostede defende que Alemania, fortalecida polo seu poderío económico, dicta as súas leis aos demais países europeos o que pon en dúbida os fundamentos de Europa. Porque?

U.B. Enfrontámonos a unha nova realidade. Formalmente sempre tivemos insituticións europeas: o Parlamento europeo, a Comisión europea, etc. Pero coa crise do euro, estas institucións perderon o seu poder de decisión en favor dos estados nacionais. A segunda evolución que nós, os sociólogos non temos moi estudada, é o feito de que os países da zona euro en realidade, réxense por un principio de desigualdade entre países acredores e países debedores. Non temos reflexionado moito sobre a nova dinámica que este feito pode significar para os pobos. A clásica división entre capital e traballo está desaparecendo. En Grecia, os pobres serán aínda máis pobres, os titulados universitarios non terán perspectivas de traballo, os xubilados verán recortada
s as súas pensións. As consecuencias desta transferencia de poder fan que Alemania, en tanto que potencia económica dominante en Europa, teña a última palabra. Alemania non ten este papel porque planificara conscientemente unha estratexia ou un plan diabólico. Alemania converteuse en hexemónica "sen querer". É unha evolución moi problemática porque todo esto pon en cuestión os valores fondamentais de igualdade e de solidariedade de Europa.

Vostede acusa a Angela Merkel de "merkievelismo"-unha referencia ao Príncipe Maquiavelo-e denuncia a súa política de austeridade. Pero, no seu libro, divísase mellor un Bismarck en panos menores que non impón a súa lei a sangue e lume senon polo peso da súa economía...

As situacións non son comparables. A Alemania de hoxe non ten veleidade de dominación algunha. Ao contrario, quere manterse lonxe dos asuntos militares por iso non apoiou a Francia nin a Gran Bretaña na intervención libia. Alemania fíxose cunha identidade tipo a Suiza ecoloxista. Preocúpanlle cuestións medioambientales e só domina a Europa a través do poder do diñeiro e da economía. A paradoxa é que a crise colocouna nun novo lugar no concerto nas nacións. Si mañá Alemania decidise -o que se me antolla altamente improbable- saír do euro, perdería ao momento a súa posición de poder. Alemania, certo, é a grande gañadora da zona euro. Pero unha Alemania posteuropea, como unha Francia posteuropea tamén, estaría totalmente perdida na paisaxe mundial. Ademáis non temos que esquecer que o 70% dos bens que produce Alemania véndense nos países da Unión Europea e que se estes países non poden permitirse mercar, esto traerá tamén unha economía alemana en dificultades.

Entón porque Angela Merkel está tan absolutamente convencida da súa teima de impoñer ao resto de Europa un réxime de austeridade tan severo?

Os alemans son universalistas. Pensan que o que é bo para eles ten que ser bo para o resto do mundo. Non entenden que poidan existir outras tradicións. Alemania ocupa unha posición singular. "Merkiavel" non se ve a sí mesma como hexemónica. Ela pensa na política europea sempre en estreita relación coa política interior. E como pensa gañar as próximas eleccións de setembro de 2013, propón tanta Europa como é compatible coa súa victoria. Pero, ao mesmo tempo, non quere perder a súa posición de liderazgo en Europa.

No seu ensaio, vostede critica o inmovilismo de Angela Merkel. Pero moitos dos seus compatriotas non pensan que leva razón?

Angela Merkel practica o poder de xeito moi indeciso. Ás veces di non, mais ao final decide actuar, ou di que sí e logo fai outra cousa. É complicado porque esta política de austeridade non ten, no fondo, ningunha racionalidade económica. Angela Merkel aplícaa coma unha especie de fundamentalismo evaxélico, como unha nova forma de luteranismo. Hai que impor este remedio aos outros pobos para que aprendan a pagar as súas culpas e poidan xuntos vivir un renacemento recollendo os froitos dos seus esforzos. Non se decata do perigo que esta política económica supón para os países do Sur. Cando o 50%  dos universitarios non atopan traballo, non estamos só ante un escándalo, senon no cerne dunha situación prerrevolucionaria. Canto os nenos gregos non poden ter acceso ás súas menciñas, prodúcese unha situación contraria a todo o que fixo posible a creación de Europa. Meu prognóstico, é que logo das eleccións lexislativas de setembro de 2013 haberá un cambio de política. Liberarémonos da política de austeridade pura para ir cara políticas de credibilidade e solidariedade. Angela Merkel decidiu afastarse do tema nuclear nun día cando o de Fukishima, tamén pode entón abandonar a política de austeridade!

Angela Merkel aparenta estar en desacordo coa idea mesma de Europa. Pode ter algo que ver coa súa biografía como alemana do leste?

Por suposto. Os alemáns do leste razoan en termos de Estado-nación. Non imaxinamos o camiño que percorreron logo do derrubamento da RDA, ata que punto foi difícil para eles entender as particularidades da construcción europea. Para Angela Merkel, Europa non era unha cuestión existencial. Á chanceleira levoulle o seu tempo comprendelo.  Dubidou durante tempo. Non quere deixar caer a Europa. Quere dar un paso máis. Maquiavelo amosounos que a política é o poder, non a moral. De momento, a política de "Merkiavel" faise en detrimento de Europa. Pero a chanceleira entendeu que os grandes problemas do mundo, sexan relativos á crise financeira, problemas de medio ambiente ou cuestións de inmigración non poden xa ser regulamentados nun cadro nacional.

Pensa vostede que Francia aínda está a tempo de exercer de copiloto de Europa con Alemania?

Francia está aínda impregnada da idea de grande nación de posguerra. Pero os grandes proxectos franceses teñen dificultades: o Estado providencialista centralizado está es cuestión pola dependencia da economía mundial, a enerxía nuclear deixa de ser a demostración do alto nivel de desenvolvemento tecnolóxico, cuestionado logo da catástrofe de Fukushima pois o 50 % da poboacion francesa pregúntase sobre o futuro nuclear e a idea dunha Europa con Alemania como socia non funciona xa. Por iso penso que non podemos discutir sobre a crise do euro en termos únicamente económicos. Temos que definir un novo proxecto europeo que convenza á xente, que excite de novo aos políticos. E este proxecto pasa por unha redefinicion do partenariado franco-aleman.

É vostede partidario dun contrato de sociedade europea a favor de dun aumento da liberdade, do social e de máis democracia. Non é este un proxecto pouco realista en tempos de crise?

Ao contrario, o momento de crise é xusto no que hai que pensar. Os grandes gañadores da integración europea son as elites económicas e políticas partidarias do postulado de que Europa traería vantaxas para todos.  Pero os cidadáns de base non obtiveron grande cousa de Europa. Non sairemos da crise mentres non saibamos para que serve Europa. Imaxinemos un novo escenario. Imaxinemos que o SPD atopa un sitio logo das eleccións, que en Francia, François Hollande, logo duns comezos erráticos, atopa o equilibrio, e que en Gran Bretaña o laborismo poida manterse. Entón teremos unha constelación para unha Europa máis social.

lunes, mayo 06, 2013

reapropiación indebida


(reapropiación indebida y pirata de Álvaro)

Retorno siempre impenitente al desvarío,
ese configurador de posibilidades,
a aferrarme renovada a otra encrucijada,
presta a la aventura descarriada,
Multiplico las presencias e imagino futuros indómitos,
pero tan prometedores como el pasado fallido.
Después de todo, me digo, no es posible tomar decisiones.
Y a pesar de todo me empeño en beberme el océano.

Aún me siento a menudo, pensado en la probabilidad de la escritura
desafiando a la muerte y su aburrida retórica,
ofreciendo mi salvación
a cambio de un segundo de placer concentrado en una sola palabra,
final e inabarcable, tú. 
(para aaf) 


.

martes, abril 23, 2013

Lamento del libro...

Nunca se escribirá lo suficiente sobre la destrucción de libros...porque si observáis bien la frase....

Una compañera, también bibliotecaria, me escribe, entre sus perlas:...lo más triste que ocurre en nuestro trabajo es que tenemos  recursos muy fértiles pero aplicamos herbicida y aunque no queramos nos mandan destruir libros etc... y lo malo es que si no nos damos cuenta a tiempo, ese herbicida también nos matará a nosotros...no tiene gracia ninguna ¿verdad?, pues eso es lo que pasa en mi biblioteca y creo que en todas las de nuestro entorno...los libros que se consideran "obsoletos" -palabra fetiche del capitalismo autoaniquilador del que presumimos-, simplemente se destruyen, eso sí, previo pago a una empresa que lo haga de forma limpia y discreta. Mientras escribo estas palabra pasa  por delante de mi mostrador Chambo, un usuario de Mozambique que "abusa" de su condición de investigador para llevarse cada día ¡diez libros!...los devuelve a última hora y pide ¡otros diez!...su expresión es de absoluto asombro ante la riqueza de nuestro fondo...no puedo dejar de preguntarle sobre su tema de trabajo y me dice que es formador de profesores en su país, y que todos los libros que pide son para diseñar programas y alternativas para poder enseñar allí a los niños ¡sin libros!...lo miro asombrada, se ríe, y me lo vuelve a repetir más despacio...si, Ana, es muy muy difícil...los profesores me piden ayuda, que les diga cómo pueden ayudar y enseñar a los niños en los colegios cuando no tienen libros, ¿y hay alguna forma?...claro, siempre hay cosas increíbles que se pueden hacer....no encuentro ahora una palabra más repugnante que "obsoleto"...no se sí me explico....

domingo, abril 07, 2013

O Capital, Costa Gavras.

fonte
A derradeira película de Costa Gavras é deliberadamente mala. Deberiamos agradecerllo profundamente porque sacrificar a xenialidade artística en aras dun interese social paréceme un esforzo de xenerosidade admirable. É certo que a mediocridade abafante da realidade pode inspirar exquisitas obras artísticas. Cosmópolis de Cronenberg é esoutra cara da moeda. Ollamos naquel filme un exemplo perfecto de cómo o mesmo tema, a corrupción que move a economía, deu lugar a un relato dunha complexidade estética e dunha riqueza filosófica interesantísimas. As dúas películas amosan unha misma realidade, só cambia a ferramenta e as cores que empregan para recreala, cambia a técnica elixida e a complexidade do código do discurso. A Cronenberg interesalle a sutileza da linguaxe e escolle finísimos pinceis e revirados contrapicados para deconstruir a nosa ollada. Costa Gavras elixe un espray e pinta un grafitti de trazo groso para enchouparnos dunha insuportable vulgaridade cunha evidente intención didáctica na que sacrifica matices que non quere que nos despisten do deserto do real. Non se anda con andrómenas, o que hai é o que vemos. Dunha cor carece de tonos, dun cheiro que carece de esencias, e dun trazo que só ten un obxectivo: a economía mundial é unha cloaca a altura dos intereses máis espúreos. Os cartos, o sexo, o poder, son tres persoas distintas pero un só deus. Tres mercadorías que se intercambian ao ritmo dunha frenética ambición de poder para trocar o ouro en merda nunha revirada interpretación da alquimia que xoga coa mentira como a variña máxica capaz de darlle a volta a todo. Deste xeito demoledor preséntanos o sexo na súa variante máis espúrea, a prostitución. O amor e a familia como un defecto de serie co que só se convive cínicamente. Velaí a escea da visita familiar que fai o personaxe de Gad Elmaleh coma se fose outra das súas aburridas reunións diarias. O traballo como unha relación completamente alienante e illada na que a prescindibilidade é requisito sine qua non. A amizade coma unha folla dun libro de contabilidade. A fidelidade unha tristísima reminiscencia do pasado representado polo vello director do banco que representa os alicerces da descontrolable voráxine da insaciabilidade de poder. A personaxe principal no filme de Gavras é, malia todo, a mesma puta coxuntura da que fala unha voz en off que Cronenberg nunca empregaría, a propósito. Porque o él o quixo foi facelo máis bonito.

lunes, abril 01, 2013

El chino, Henning Mankell

foto
No me gusta que me atrapen deliberadamente, cuestión de orgullo, imagino. Quizás por eso he desarrollado un prejuicio también deliberado, frente a un género que abusa del poder del la ficción. Al lector de novela negra le queda poco margen para la interpretetación de unos hechos que sabe que han sido cuidadosamente seleccionados de la realidad para ser luego engastados con la precisión de un orfebre para ofrecer una muestra de genialidad literaria. Por eso no leí El Chino de Mankell predispuesta a que me zarandearan policías más o menos perspicaces ni personajes aparentemente secundarios que en un momento de la narración me descubriesen pistas ocultas que me animasen a participar en descubrimientos de culpables o tramas ocultas. El relato de Mankell está plagado de todas las fórmulas imprescindibles para mantener al lector en vilo, para asegurar la eficacia del texto, entendiendo esta, como objetivo en si mismo. Que el lector lea, si es posible, de un tirón, ese es el objetivo. Está bien. Y he de decir que lo consigue. Objetivo cumplido, por tanto. Mankell conoce la fórmula a la perfección. Te atrapa. Y así consigue ser traducido a 40 lenguas y vender millones y millones de ejemplares. Una no puede menos que aplaudir una gesta como esta en tiempos  donde la expresión escrita tiene que refugiarse en ciento y pocos caracteres. Pero lo interesante desde mi punto de vista, es leer El Chino como si fuese un ensayo. No le resta nada de valía a la obra. No la hace aburrida, ni mucho menos. No la sitúa a una fuera del escenario cómodamente sentada en una butaca de cine o de salón de lectura. Desde la posición de ciudadana preocupada por la negrura del mundo una atiende a los inesperados cambios de escenario con un valor añadido. El de la responsabilidad del que participa en la función. Ahí me atrapó a mi El Chino. ¿que está pasando realmente con China? ¿que tiene que ver la venganza con la historia? ¿como se explican determinados sucesos que cada día atribuimos a locos o grupos de radicales fundamentalistas? ¿en que legitimidad se fundamentan los regímenes más progresistas? Mankell escribió su novela cuanto ya había presentido hacía tiempo una nueva época de invasiones silenciosas. En 2006 China empezaba rebajar principios maoístas por materias primas en territorio africano. Ahora, en la red, ya hay estadísticas fiables que non muestran claramente nuevas formas de colonización y de saqueo. Los ricos han enseñado al gigante asiático la fórmula. Reacomodar principios e ideologías, incluso religiones al mercado no es sólo una opción, es una obligación para el lobo, el personaje con que abre y cierra Mankell su relato. 

viernes, marzo 15, 2013

Retomando a palabra, O funambulista coxo.

Ao funambulista coxo, sígoo dende o xurásico blogueiro, por iso lle teño un especial cariño, bueno, por iso e por que non o coñezo, condición, para min, xa case indispensable para conservar o mínimo de capacidade de admiración que preciso para vivir.  Poucas veces prendín a súa ligazón na miña páxina porque hai sitios aos que non vou coa rutina do quen abre un xornal sabendo que cicais a única sorpresa que lle depara é o resultado dun partido que non lle interesa o máis mínimo. Ao funambulista visítoo pouco e con certo reparo. A austeridade do seu caderno e dos seus textos obrigan a unha lectura atenta e ás veces fastidiosa nesa medida xusta que eu preciso para decatarme de que hai que ir a modo coas inxestións textuais. Non sei se as reflexións que fai sobre as infinitas lecturas que anota son acaídas ou non, se se deixa guiar por un teima incoscientemente revolucionaria que o fai derivar por unha beira determinada da filosofía ou non, pero tampouco me interesa. O que atopo verdadeiramente atraente é a súa capacidade para establecer ligazóns entre ideas diversas artellando en cada post unha especie de arañeira conceptual que sacrifica deliberadamente, eso sí que o aprecio, a interesada levedade do que procura un lector, en aras dunha peza que veña para quedar chantada no tecido da súa escrita. Se agora as súas reflexións acadan a gracia do perduráble mellor que mellor. En Estaleiro Editora atopo, tamén, moita lectura interesante da que dar conta. 

jueves, marzo 14, 2013

Elixe ou deseña o teu papanatismo...

Fotografía tirada no Bar O Trampitán de Castel Gandolfo

El papa pagó la cuenta del hotel para dar ejemplo. Diario Clarín

¡Se llama Francisco y no Francisco I. Francisco y basta!. (Jefe de prensa del Vaticano. Diario Clarín)

"Mirá, decí que no hay papisa, si no te estoy disputando algún lugar" (Cristina F. Kirchner. Diario La Nación. 15.3.2013)

El presidente Hugo Chávez se encuentra ahora frente a Cristo y alguna cosa influyó para que se convoque a un papa suramericano. (lostiempos.com)

Matrimonio entre homosexuales, identidad de género, eutanasia y uso de preservativos, so nalgunos de los temas a los cuales se opone el nuevo papa. (elespectador.com)

La cuenta papal de twitter vuelve a la actividad.(elespectador.com)

Que Dios os perdone por lo que habéis hecho. (Papa Francisco a los cardenales que le eligieron.Diario Los Tiempos, Bolivia).

Mientras los miles de fieles católicos aguardaban el muy esperado resultado del cónclave una gaviota sin explicación se postró sobre la chimenea de la capilla Sixtina donde los 115 cardenales realizaban la elección papal después de los dos intentos emprendidos durante la reunión (prensalibre.cr) 

El papa Francisco I es un jesuita con una sólida formación académica, considerado un hombre dialogante y moderado, amante del tango e hincha del equipo de fútbol de San Lorenzo. (Diario El Nacional Caracas)

La misma mano de Dios que ayudó a meter un gol contra el equipo inglés en 1986 fue la que trajo el papa argentino (Maradona. Diario Excelsior)

to be continued....

y algunas verdades incómodas...

Sobre la herencia de Bergoglio: "Ignazio Ingrao, vaticanista del semanario italiano Panorama, revela algunos secretos de la investigación que Benedicto XVI no se atrevió a difundir: en la investigación se describe una iglesia llena de intereses, relaciones "inconfesables", ambiciones, lobbies económicos y la existencia de un grupo "gay" (el Nacional-Caracas)

Hay una hipocresía que tiene que ver con toda la conducta de la iglesia; y Bergoglio en particular". Dijo Estela de la Cuadra, hija de una cofundadora de las Abuelas de la Plaza de Mayo.

Las propias declaraciones de Bergoglio demostraron que los funiconarios de la iglesia sabían desde casi el inicio que la junta estaba matando y torturando a sus ciudadanos aún cuando la iglesia apoyaba públicamente a los dictadores. [Miriam Bregman, abogada por los derechos humanos a The Associated Press (El Observador, Uruguay)]

miércoles, marzo 06, 2013

Mi tristeza me da muchas alegrías

William Blake
Mi tristeza me da muchas alegrías, es por puro egoísmo que no quiero compartirla, la necesito toda para mí. Como mucho me brindo a aconsejar a algún despistado defensor del optimismo a ultranza de las ventajas del sufrimiento. Cada uno ha de trabajarse su desesperación si quiere rentabilizar los sinsabores de su prescindibilidad. No es fácil enfrentarse con absoluta cobardía al fracaso, al desprecio, y mucho menos a los engaños de un éxito fugaz. Mi tristeza me cuesta lo mío. La pago cada día en divisas cuyo valor de referencia es un patrón intangible. Para entendernos, es un producto de altísimo riesgo que sólo interesa a espíritus aventureros, extremadamente inseguros y por ello dispuestos a asumir las consecuencias de derrotas estratégicamente programadas. Mi tristeza me pertenece en exclusiva, es el caldo en el que cultivo mis infinitos proyectos imposibles, los que dan sentido a mi existencia. Cuando se juega con un límite tan absurdamente insignificante en sus coordenadas espacio-temporales hay que extraer el máximo partido a lo efímero. Digamos que hay que encontrar el equilibrio entre la valentía para emprender lo imposible y la cobardía para abandonar la seguridad de una meta. Con la tristeza me construyo una habitación propia poblada por personajes tan irreales como todos los seres imprescindibles para mi afanándose por diseñar escenarios oníricos que se desvanecen en cuanto suenan las campanas de la irrefrenable realidad. Llorar, desesperarme, encontrarme de repente con el final del bucle me hace crecer a un ritmo inhumano, por eso aliento el absurdo, la contradicción y busco desesperadamente  una bifurcación en que perderme. Todo con tal de no ver sucumbir al efecto óptico de ver las cosas con la vulgar nitidez de la racionalidad impostada. No es fácil, lo reconozco, no ver en ello una actitud autoflagelante o incluso masoquista. Pero la cosa no va por ahí. Los que escudriñaron en el inconsciente durante décadas acabaron diseñando teorías que pueden consolar a unos pocos atrevidos que se arriesgan a inmersiones terapéuticas que como mucho les liberan de unos cuantos interrogantes a costa de vaciarles el bolsillo. La cuestión es otra. Mucho más simple. Podría servir la palabra reconciliación, si por supuesto la liberamos de todos los sesgos religiosos. ¿pero quien puede a estas alturas del progreso liberar a las palabras de todos los aditivos acumulados tras tantas cincunvoluciones culturales? Puede ayudar mucho, si no se quiere sucumbir en una lucha absurda, liberarse de las palabras. Que no es fácil, incluso que es imposible ya lo demuestra este miserable intento de materializar con signos lo imposible. Pero ¿veis? es precisamente uno de esos proyectos imposibles pero imprescindibles de los que os hablé. Pero afronto con cobardía la seguridad de una meta: no ser comprendida en absoluto.

martes, marzo 05, 2013

Yo voy de Bárcenas...

Es que la actualidad está muy cutre, Iago. Corrupución, pederastia, lobbies gays vaticanos, extorsiones, mafias rusas y rosas elegidas democráticamente u onerosa genuflexión (sic) mediante, desgobiernos de tecnócratas y/o antipolíticos por sufragio universal....la realidad está de mata, y aunque nos sabemos parte de ella, unas pocas palabras que le dediquemos pueden ser una dosis letal para los alérgicos a lo feo. La vergüenza que sentimos de ser una pieza, aunque involuntaria, de este cochambroso puzzle conlleva, en democracia, un sentimiento de culpa tan asquerosamente pegajoso como el religioso... No te puedes quitar de encima el pecado original ni tampoco la responsabilidad de haber votado, o no, a los canallas que nos gobienan o aspiran a ello. Pues vamos entonces, ya que me lo pides, I. a tomar partido. No tengo que pensarlo mucho, además me lo pide el cuerpo: yo voy de Bárcenas. Decidme si le falta algo para ser el villano irresistible ¿verdad que no? Si lo llevásemos a la gran pantalla, creo incluso, que sería el único que podría hacer de sí mismo con la misma solvencia con la que abre una cuenta en Suíza. Y no estoy frivolizando en absoluto, que diría María Antonia Iglesias o cualquier recién descongelado tertuliano para el Bárcenas Full Time TV. Porque si se trata de buenos y malos yo tengo clarísimo que B. es de los primeros y con certificado de buena conducta, si me apuran. En apariencia no es así, lo sé, pero analicen un poco. En toda sociedad bien organizada están los tramposos, por un lado, y los que ejercen el control social, como dicen los psicólogos, por otro. Aparentemente B. sería de los primeros, un malo clarísimo y nuestros representantes a nuestro pesar, serían los buenérrimos de guión. Pero resulta que B. ha sido coherente con su oficio de malo, y esa coherencia, que mantiene a capa y peineta, esa fidelidad a su programa, es lo que le hace digno, dignísimo. Si se hubiese hecho bueno en algún momento, si le hubiera tentado, por ejemplo la política honrada, nos habría engañado a todos, tendría alguna mancha en su expediente, pero se ha esforzado en retorcer, forzar y convencer con tal arte las entretelas de las leyes de los buenos que les ha endilgado a ellos todo lo que tenga que ver con extorsión, prevaricación, engaño, fraude, robo, etc. Han sido lo que fueron contratados (¿o elegidos?) para buenos, los que pactaron con el diablo, no al revés. Han sido los chicos más listos y obedientes de la clase los que nos vendieron por dos canicas. El malo sólo tomó nota en unos papeles muy cutres, vale, pero que pueden tener más valor que todos los discursos pasado, presente y futuros de M.R. Pobre B.. Me lo imagino repantingado en su sofá de cuero viendo el telediario de la uno. Pero bueno, ¿como que no tengo ya despacho? ¿como que ya no trabajo ahí? ¿pero qué hacen con mis ordenadores?. Yo también iría a la comisaría más próxima a denunciar al lerdo de mi jefe si mi despido tuviera una transcendencia mediática que me asegurara una entrada de dos páginas en el Diccionario de la Real Academia de la Historia. Pobre B. ¿cuántas sorpresas más le deparará la prensa diaria? ¿con qué desayunará mañana? ¿le acusarán de ser un amante despechado de D.de C.? ¿le aplicarán un finiquito simuladamente diferido? Que B. es bueno, que siiiiiiiiii, pero si con sólo levantar un dedo deja en cueros a todo el gobierno de un país y sacude las alfombras de media España, vamos que no....yo pido una iniciativa popular para recoger firmas en su apoyo...ahora que claro, es más fácil engañar a la gente que convencerlos de que han sido engañados, y con tanto lío quién sabe ya quien es la gente....

viernes, marzo 01, 2013

Leed, a pesar de los reglamentos...

Rachel Whiteread
Henry Thoreau es un desconocido excepto para lectores omnívoros y cíclicos buscadores de textos terapéuritos contra la alienación y otros síntomas de las injusticias sociales que amenazan con matar lo intangible. Lo traigo hoy aquí para dedicárselo a todos los amantes de los reglamentos. Especialmente de los  más absurdos, que suelen ser también, afortunadamente, los menos respetados, como los de bibliotecas, archivos y otros lugares sólo rentables para los incondiconales de la literatura del género de moda, que suele ser de lo peor y lo más leído. Lo traigo aquí para calmar las conciencias de los que se saltan unas estúpidas cláusulas inventadas por gestores ociosos y atribulados. Los respetuosos con los reglamentos, excepto románticos supervivientes de los buenos oficios en extinción, sueles ser fáciles de detectar, porque son casi todos, son los que no arriesgan absolutamente nada, los que han conseguido, generalmente por la vía de la suerte siempre tan injusta, o las malas artes, siempre tan de moda en nuestro solar patrio, un puesto que les permite justificar su existencia profesional diaria gracias al no, a la apatía como valor añadido, al obstáculo al placer por la lectura, por el saber, por una incurable atrofia del órgano o aparato o área cerebral encargada de cosas como la curiosidad, la empatía, la generosidad, la creatividad y, en general, de todo lo positivo que constituye el combustible para hacer que los pueblos sean comunidades preocupadas por el progreso y el bienestar de la comunidad. A todos los que respetais el reglamento, que sois mayoría, me gustaría que probáseis un día, poco a poco a mirar a los ojos de vuestros usuarios, a vuestros lectores, a los que gustais llamar también clientes. Atreveos a observarlos atentamente. Puede que entre ellos reconozcais a algún futuro H.Thoreau, y sintáis una necesitad superior al mecánico gesto de aplicar una cláusula y poner un sello en la primera hoja del libro que se lleve en préstamo. Probad. Non queman. No huelen. Son personas. Respiran. Leen. No son enemigos. Si. Han hecho que os levantéis de vuestros asientos y os han preguntado cosas obvias para vosotros. Pero no tenéis que decidir qué dosis ni qué sustancias inyectarles para que sobrevivan. No tenéis que decidir si son culpables o inocentes. No tenéis que convencerlos de las ventajas de un viaje con vuestro operador. No tenéis que tomarle medidas ni acercaros a ellos para comprobar que no llevan objetos cortantes. Sólo tenéis que alargar el brazo, darle el libro y despedirlos con una sonrisa de reglamento. Lo mejor que Harvard le ofreció a Thoreau fue su biblioteca. La visitó incluso ya graduado, y, sólo pudo seguir sacando libros después de una batalla burocrático-administrativa, pues las normas no lo permitían. Igual que hoy no dejáis más de tres libros al único usuario que os visita en una jornada y que sabéis y sabe que no os necesita. Sólo pasaba por allí y le llamó la atención tanto despliegue de luces y estanterías llenas a rebosar de libros. O a aquel que vino de lejos para consultar una tesis que guardáis celosamente en el arcano de vuestros depósitos para comprobar unos datos que harían quizás avanzar en un par de años la investigación sobre la incidencia de la alienación profesional en la decadencia de la sociedad. Sois solidarios con las sanciones en una interpretación ciertamente democrática del concepto de disciplina. Estáis rodeados de sabiduría y os empeñáis en ser heraldos de la estupidez. No pensáis en Borges, os marea imaginar siquiera bifurcaciones, porque son encrucijadas. Son alarmas de un diagrama de flujo que obviais con sólo ojear el delicioso efecto sedante de una cláusaula de vuestro reglamento. Es curioso el efecto artístico de vuestro trabajo. 

jueves, febrero 07, 2013

o que ten que vir...

Thomas Schütte
Paco E. non ve o día en que todo estoure dunha vez, di que o que ten que vir que sexa xa, que non podemos aguantar moito máis esta agonía. Verbas inquietantes, sen dúbida, e interesantísimas, por canto me fan plantexarme moreas de cuestións...¿que é exactamente o "que ten que vir"?, ou mellor dito ¿existe na rúa, na conciencia cidadá, unha sensibilidade real de que o sistema ten que escachar?, ¿hai algún significado agochado baixo as conversas políticas de bar que poidan querer ir máis alá de botar ao árbitro?, ¿que están facendo, que están pensando todos os cidadáns que disfrutan de tempo para reflexionar sobre este deserto do real que diría o amigo esloveno?, ¿pódese pensar dignamente e con eficacia en compromisos de cambio dende un despacho dun departamento universitario onde se están a deseñar estratexias para acadar sexenios e xustificar sabáticos?, ¿pódese agardar algunha pinga de sensatez nas moreas de clientes que agardan por un postiño dunha deputación?, ¿dun brillante profesor de enxeñería de sistemas que agarda unha dimisión dun concelleiro para pasar os últimos anos da súa carreira profesional tomando notas para unha novela que publicará cos cartos que se aforraron ao pechar servicios de urxencia e atención primaria? ¿que podemos agardar de técnicos, directivos, asesores, auditores, presidentes, e adxuntos que pasan o día coloreando powerpoints (de calidade, sobre todo) cos que xustificar soldos e sobresoldos detraídos do peto do cidadán? ¿pódese confiar nun xuíz que amorea expedientes inspirado nas xeometrías inestables dun postartista de moda?, ¿que tipo de cambio están a imaxinar os senadores do periodismo cando analizan feitos coma se fosen formas inéditas da superficie lunar?, ¿quen desconecta aos millerios de rapaces e rapazas que pasan unha media de seis horas diarias apapostiados con trebellos que lles deforma o ego ata afogalos na súa asfixiante autocomplacencia?...cando as pozas son cumios...¿quen non está disposto a guindarse para chegar ao máis alto?...non sei o que ten que vir, pero eu case apostaba por que no lo traiga alguén, por exemplo, sentiría unha enormísima tranquilidade se mañá mismo nos invadisen os franceses...a revolución loce case máis se é de segunda man, por aquí adoitamos deixalo todo perdido cando nos tiramos ao monte...

P.D. (1) O que ten que vir...creo que estamos nun revirado período manierista no que custa moito diferenciar a xenialidade de artefactos novos que converteron en tradición o que apenas ten décadas de antigüidade. A vertixe á que nos empurran as présas dunha velocidade que xa non depende da física senón dunha escura ciencia oculta que non ten moitos visos de respetar paradigmas clásicos de coñecemento, confúndenos globalmente ata reducirnos a neutrinos moi atractivos para un científico tolo mais pouco preparados para acadar o único que paga a pena que é atopar fórmulas para facer do noso paso por este mundo unha experiencia feliz e divertida. O que ten que vir...¿quen o sabe Paco E.? Ninguén que loitou seriamente por un cambio tivo a oportunidade de comprobalo. Históricamente foi así, ben o sabes, pero e que nos episodios históricos revolucionarios as xeracións que se botaron rúa ou á gorxa dos xestores da cousa -pública, poucas veces- que se trocaran en verdugos, eran xeracións moito máis xenerosas e desprendidas das actuais. ¿quen pensa hoxe acometer accións que non reporten unha satisfacción inmediata? ¿quen se comprace hoxendía en adiar o goce ou a promesa que se albisca tras un clic? ¿son as manis destes tempos accións verdadeiramente reivindicativas ou posados colectivos estipulados nas cláusulas do presunto contrato social para facelo parecer tal? ¿que sentido ten berrar consignas e autoflaxelarse con chapiñas de todas as cores se o compromiso termina xusto sequera de que na praza alguén comece a debullar un pregón indescifrable por un altofalante tolo?...seguimos

domingo, febrero 03, 2013

Li ñaaw na = esto es sucio

Fajaditos de Pablo Serrano
¿de que te sorprendes?. Qué inquietante pregunta. Siempre me produce una sensación de profunda desazón porque me la encuentro siempre, la pregunta, en boca de seres queridos que seguramente quieren ahorrarme unos minutos de cabreo e indignación. Siempre me sorprendo. Y ustedes también, no lo nieguen. Además no hacerlo o supone ninguna ventaja, ni siquiera es una actitud que les relaje frente a tanta humillación como nos escupe la prensa diaria. No sorprenderse, digo siempre para que me permitan indignarme a gusto, sería morir. Y eso nunca, al menos por ahora. Sorprenderse, asustarse incluso, es un síntoma de una disfunción. Hacer caso omiso, disimular que no se ha oído nada, autoconvencerse de que todo es normal sólo contribuye al agravamiento del problema. Cuando el ensordecimiento es general el peligro adquiere proporciones que pueden ser inabordables. Las soluciones pospuestas no existen, lo único que cabrá hacer será una extirpación dolorosa con un postoperatorio largo y penoso. La corrupción, como su propio nombre indica, es irreversible. No hay cura para un órgano corrupto. Vean el magnifico ejemplo de la iglesia. Esta institución milenaria ha conseguido disimular el pecado propio en la redención ajena y el poder secular no se demoró en copiar unas prácticas tan exitosas. Las prótesis todavía están en fase beta y los índices de rechazo desaconsejan experimentos poco consolidados. Únicamente un cuerpo social altamente sensibilizado con las debilidades de la democracia pueden salvar el modelo teóricamente más inocuo de organización social y política. Pero nuestro país no ha sido nunha un ejemplo de sociedad éticamente comprometida con la defensa de principios de poco valor de cambio. Preguntarnos por nuestro atraso cultural es condicion sine qua non para afrontar con un mínimo de eficacia el drástico cambio que exige la supervivencia de moribundo pacto social. Cuestionar a la clase política debe dejar de ser una ridícula pose de ciudadano pretendidamente informado para concretarse en acciones que aunque ya parecen revolucionarias, deberían ser parte de nuestra rutina diaria. Exigir transparencia, respeto y legalidad, como mínimo, en nuestras relaciones diarias con lo público y con lo privado es sólo un pequeño requisito para considerarnos ciudadanos activos y responsables y por lo tanto protagonistas de ese acuerdo por el cual delegamos parte de nuestro poder en un órgano colegiado, sólo por la sencilla razón de que es imposible oir nada si sesenta millones de ciudadanos hablamos a la vez. Cuando dejamos que la sencilla lógica de la vida diaria se transforme en laberintos jurídicos de contratos y requisitos que funcionan incluso sin nuestro consentimiento estamos poniendo los cimientos para la locura autoritaria de la que ya tendríamos que estar prevenidos, sobre todo en nuestro solar ibérico.  Una transición de la que presumió sólo el que conocía las ventajosas condiciones que se obtuvieron con un apretón de manos tan acelerado como vacio pudo ser un período de incubación de una nueva generación con la mente despejada. No lo fue, al menos en la medida que requería una imprescindible regeneración política. Los silencios clamorosos no escondían una paz social que era la envidia de países alienados con populismos y gobienos corruptos; eran el escondite de los franquistas de última generación, la guarida desde la que iban a vigilar de cerca al progresismo recién excarcelado. Los años del blanco y negro se sustituyeron por un colorido extravagante en el que afloraron experiencias sociales, culturales y políticas que, de repente y aparentemente, nos refrescaban la cara luego de una cuarentena de fiebre servil. Este fue el contexto en el que se generaron nuestros gestores de la cosa pública. Aquellos silencios amenazan hoy con tomar las plazas pero lo malo es que ya nadie recuerda lo que es una revolución, a pesar de que el vecino de abajo pueda exhibir con orgullos las marcas de los cigarrillos que algunos grises apagaron en la planta de sus pies. El olvido no es el problema. Es una estrategia de desmovilización social, aparte de una exitosa tendencia de gran utilidad para la financiación de trabajos de investigación en estudios de humanidades que parecen haberse pasado a lo “vintage”. Lo cierto es que de un día para otro pusimos la radio y sonó la música de Tendido Cero. El telediario nos sorprendió también ese día, hace menos de un año, con personajes que se movían igual que los siniestros actores del N.O.D.O. Dudamos de nuestra capacidad de ver en color cuando algún ministro de un ramo informaba de los progresos de una economía que decían acababan de rescatar de unos delincuentes a los que afortunadamente el turnismo había dejado fuera del maquiavélico juego de lo bipartito. El primer sábado de ese período de reperplejidad onerosa comprobamos que en el quiosco del barrio no quedaba ningún periódico en lengua vernácula. Los informativos internacionales mostraban a dirigentes ebrios vanagloriándose de glorias sexuales desde las tribunas de sus parlamentos y creímos que nuestra caspa era brillante confeti de glamur, de ese carísimo que ahora sale en facturas de ministras de sonrisa etrusca. Los despistes de la clase política son un elemento estructural del sistema, tendríamos que estar acostumbrados a ellos y no tendrían que ser ninguna amenaza para la tranquilidad social si fuesemos un cuerpo social advertido y vigilante; pero hemos dejado la puerta de la representatividad abierta y se ha producido una avalancha de tal magnitud que amenaza incluso con despertar al dinosaurio.   

viernes, enero 11, 2013

Libros sobre a crise...ando por aquí


Non, non me esquecín da miña casa, é que hai lecturas obrigadas, reflexións urxentísimas que facer...en todo iso ando hai tempo por estoutro enderezo, convídovos a ler, amolarvos, acougar, coller á realidade pola gorxa e combater polo que nos merecemos, unha dignidade mínima, toda esa que nos rouban os políticos e os mediocres que acadan o poder á mínima que nos despistemos...non despistarse e termar da nosa realidade é responsabilidade nosa, e para iso hai que ter a cabeza despexada...

Convídovos a compartir estas lecturas no blog da mostra de libros sobre a crise que hoxe inauguramos na Facultade de Filoloxía e Tradución da Universidade de Vigo...

P.D. Grazas a Alma polo seu desinteresado traballo de deseño de carteis e material de apoio, grazas á subdirección da biblioteca polo seu entusiasmo coa idea, a Ludivina e Geles polas súas achegas, a Gabriel polas súas suxestións e a tod@s os que abran o espazo e o enchan de ideas e pensamentos.